گونه مار افعی لطیفی Latifi’s Viper
نام فارسی: افعی لطیفی - افعی دماوندی
نام علمی: Montivipera latifii
(Mertens, Darewsky & Klemmer, 1967)
نام‌های علمی مترادف: Vipera latifii
Mertens, Darwsky&Klemmer, 1967
Daboia (Daboia) raddei latifii: Obst, 1983
Vipera (Montivipera) latifii: Nilson et al., 1999
Montivipera latifii:
Rastegar-pouyani et al., 2008
نام انگلیسی: Latifi’s Viper
ویژگی‌های ظاهری گونه افعی لطیفی
طول کل بدن مار افعی دماوندی (لطیفی) 79 سانتیمتر و طول دم آن 5 سانتیمتر است. رنگ بدن خاکستری روشن، نقره‌ای و قهوه‌ای تیره است. گاهی یک خط قهوه‌ای طولی تیره در سرتاسر سطح پشتی تا انتهای دم دارد و گاهی خال‌های قهوه‌ای تیره و نامنظم بر روی سطح پشتی دیده می‌شود. این خال‌ها ممکن است به شکل زیگزاگ ناقص مشاهده شوند. دو خط مورب تیره متمایل به مشکی در دوطرف سر تا زیر چشم قابل مشاهده است. سطح شکمی زرد روشن با خال‌های ریز سفید و مشکی است. مردمک چشم عمودی است. پولک رسترال به 3 پولک در بالای پوزه متصل است. پولک بالای چشمی کشیده‌ای دارد که توسط یک ردیف پولک کوچک از چشم جدا شده‌است. 5 تا 8 (به ندرت 9) پولک در فاصله میان دو پولک بالای چشمی قرار گرفته‌اند. پولک‌های سطح پشتی تیغه دارند و در 23 ردیف قرار گرفته‌اند. پولک‌های سطح شکمی 160 تا 174 و سطح زیر دم 27 تا 40 عدد هستند. پولک مخرجی منفرد است.
کلید شناسایی گونه افعی لطیفی
افعی دماوندی دارای 23 پولک پشتی، کمتر از 170 پولک شکمی و34 پولک زیردمی است. حداقل یه ردیف پولک ریز بین چشم و پولک بالای چشم دارد و پولک رسترال به 3 پولک متصل است.
تغذیه گونه افعی لطیفی
این افعی از حشرات، دوزیستان و پستانداران کوچک جثه تغذیه می‌کند.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه افعی لطیفی
افعی لطیفی در مناطق روستایی و کوه‌های پوشیده از علف‌زار یا نواحی صخره‌ای با تکه سنگ‌های درشت در امتداد کف صخره زندگی می‌کند. برخلاف داشتن زیستگاه کوهستانی و سرد، گزارش‌هایی از فعالیت این گونه در دماهای پایین وجود دارد که در مقابل سایر افعی‌های ایران قابل توجه است. این مار به دو شکل خال‌دار و بدون خال دیده می‌شود.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
پراکندگی گونه افعی لطیفی
- پراکنش در جهان: این گونه فقط در ایران پراکندگی دارد.
- پراکنش در ایران: در استان‌های البرز، تهران و مازندران یافت می‌شود.
زادآوری گونه افعی لطیفی
این مار زنده‌زا است و بین 5 تا 10 نوزاد در تابستان به دنیا می‌آورد.
عادات و رفتار گونه افعی لطیفی
گزارش‌هایی از فعالیت این گونه در دماهای پایین وجود دارد که در مقابل سایر افعی‌های ایران قابل توجه است.
وضعیت حفاظتی گونه افعی لطیفی
این مار در ایران کمیاب است. وضعیت آن در سطح بین‌المللی و در فهرست سرخ IUCN در رده (EN) در خطر انقراض قرار دارد و در سطح ملی جزء گونه‌های حمایت و حفاظت شده دسته‌بنده شده است.
سایر اعضای این گونه را بشناسیم
رده خزندگان
راسته اسکواماتا
زیر راسته مارها
زیرخانوداه مارهای افعی
- گونه افعی ارمنی
- گونه افعی البرزی
- گونه افعی کوهرنگی
- گونه افعی شاخدار
- گونه افعی شاخدار عربی
- گونه افعی شاخدار دم عنکبوتی
- گونه افعی لطیفی (افعی دماوندی)
- گونه گرزه مار
- گونه کُک مار
- گونه مار جعفری
زیرخانواده مارهای زنگی
- گونه افعی قفقازی
طبقه‌بندی گونه افعی لطیفی
Montivipera latifii
Family: Viperidae
Suborder: Serpentes
Exterior characteristics: Body light grey, silver, dark brown, with mid-dorsal dark brown stripe to tail tip or irregular dark brown spots, dorsally imperfect zigzag-shape and two diagonal dark brown to black stripes on each side of head to below eye; venter pale yellow with black and white small spots. Pupil vertical; rostral in contact with 3 scales anteriorly; elongated supraocular present, separated from eye by a row of small scales; 5 to 8 (rarely 9) scales between supraoculars; dorsal scales keeled, in 23 rows; ventrals 160 to 174; subcaudals 27 to 40; anal entire. Total length 79 cm; tail 5 cm.
Global distribution: Iran.
Reproduction: Give birth to 5 and 10 and young are born during the summer.
Behavior: Can be active in low temperatures, while others species can not tolerate low temperatures.