آشنایی با آرکئوپتریس

 آرکئوپتریکس (Archaeopteryx) عنوان جد اولیۀ پرندگان شناخته می‌شود که پس از آن اشتقاق سازشی پرندگان که باعث دامنۀ وسیع گوناگونی پرندگان امروزی است شکل گرفته است. به طورمثال نحوۀ تغذیۀ پرندگان در طی مسیر تکامل، سبب شده است منقار در پرندگان امروزی با چنین تفاوتهایی در شکل و ظاهر آن شکل گیرد. همچنین نحوة تغذیه و زیستگاه پرنده، در شکل‌گیری انواع پاها و چنگالها موثر بوده است. نیاز به یافتن غذا و پرواز، شکل و فرم بالها را ایجاد کرده و مجموع عواملی از این دست به شکل کلی بدن پرندگان انجامیده است. هرچند براساس یافته‌های امروز، این موجودات 150 میلیون سال پیش، ازخزندگان دوپا جدا شده‌اند و قدیمی‌ترین پرندگان شناخته شده به انتهای دوران ژوراسیک یعنی 145 میلیون سال پیش مربوط می‌شوند، اما ظهور پرندگان پیشرفته از 65 میلیون سال پیش آغاز و گوناگونی و انشقاق آنها به 60 میلیون سال پیش باز می‌گردد. پس از آن در فاصله زمانی 37 تا 54 میلیون سال پیش پرندگانی نظیر غواص‌ها، پنگوئن‌ها، کاکایی‌ها، اردک‌ها و حواصیل‌ها محیطهای آبی را اشغال نمودند. با ظهور گیاهان گلدار، یعنی 25 میلیون سال پیش گونه‌های میوه‌خوار و حشره‌خوار پا به عرصه حیات گذاشته و از 5 تا 10 میلیون سال پیش، پرندگان غالب زیستگاه‌های امروزی خویش را به تسخیر درآوردند. در ادامه عواملی چون انشقاق قاره‌ها و تغییرات اقلیم از جمله عواملی بودند که گوناگونی امروزی پرندگان را ایجاد کرده‌اند.

منشأ تکامل پرندگان از جمله موضوعات بحث برانگیز در دانش زیست‌شناسی محسوب میشود. رایجترین نظریه در خصوص تکامل پرندگان بیان می‌دارد که پرندگان از تراپودها یا دایناسورهایی که روی دو پا راه می‌رفتند، مشتق شده‌اند. با وجود آنکه نمونه‌های فسیل دایناسورهای دارای پر کشف شده است، اما آرکئوپتریکس، پرندۀ اولیه‌ای که 150 میلیون سال پیش می‌زیسته است، قدیمیترین جد شناخته شده از پرندگان است که کاملاً از پر پوشیده شده و با داشتن دو بال، از قدرت پرواز برخوردار بوده است.

در طی سالهای 1861 تا 1993 چندین فسیل مختلف از آرکئوپتریکس کشف شد. اولینِ این فسیلها که در منطقۀ باواریا در آلمان یافت شد، به جهت همزمانی با نظریۀ منشأ گونه‌ها توسط چارلز داروین از اهمیت زیادی برخوردار بود، چرا که در آن زمان تحقیق در خصوص بحث جنجالی حلقه‌های گمشده، دانشمندان را به خود مشغول کرده بود. نمونۀ اصلی این فسیل به همراه فسیل دیگری که سر را نیز شامل می‌شود، هم‌اکنون در موزۀ تاریخ طبیعی بریتانیا نگهداری میشوند.

دریافت مشاوره تخصصی رایگان