انواع منقار در پرندگان
منقار بخشی از استخوان جمجمه است و از دو نیم‌نوک بالایی و پایینی همراه با مجموعهای از رگهای خونی و اعصاب تشکیل شده است. همچنین دارای سلولهای ویژه‌ای هستند که با ترشح کراتین پوستۀ سخت خارجی منقار را ایجاد میکنند. بر خلاف بخش استخوانی، این لایۀ خارجی در طول زندگی پرنده به رشد خود ادامه می‌دهد و همانند ناخنها در اثر فرسایش کوتاه شده و با رشد مجدد جایگزین می‌شود.
در منقار پرندگان سلولهای عصبی فراوانی وجود دارد و سبب می‌شود تا در تغذیه یک پرنده حس لامسه ابزاری کارآمد باشد. جوجة اغلب پرندگان آوازه‌خوان در کناره‌های دهان دارای لب‌هایی هستند که به تماس حساس بوده و حضور غذا را در نزدیکی دهان احساس میکنند. همچنین نوک منقار در پرندگان کنار آبزی با تجمع اعصاب به عضوی بسیار حساس تبدیل شده است و پرنده را در یافتن غذا در بین گل و لای و یا شن و ماسه یاری میکند. این اعصاب در پرندگانی مثل اردکهای روی آبچر در کناره‌های منقار واقع شده است و پرنده را قادر می‌سازد تا ضمن تشخیص حرکات طعمۀ خود، توان تفکیک طعمه‌ها را از گل و لای نیز داشته باشد.
منقار در پرندگان بسته به نوع تغذیه و غیره، اشکال مختلف داشته، ممکن است بلند، کوتاه و به طرف بالا و پائین و حتی گاهی از طرفین خمیده باشد. یکی از دلایل این موضوع به کارآیی منقار در پرندگان ارتباط دارد. به نحوی که در اغلب موارد می‌توان با دیدن شکل منقار به رژیم غذایی پرنده پی برد.
در پرنده‌‌ها‌ی حشره خوار، منقار نازک و ظریف، اما در دانه‌خوارها مانند سهره‌ها، منقار حجیم و قوی است. در برخی گونه‌ها مانند آووست منقار به سمت بالا متمایل شده و در برخی دیگر مانند گیلانشاه معمولی منقار به سمت پایین متمایل شده است. دارکوب که عادت به سوراخ کردن تنه درختان دارد، دارای منقاری است که در انتها تیز و برنده بوده و مناسب این کار به وجود آمده است. پرندگانی مانند طوطی و غیره که دانه‌های خشک و سخت را شکسته و از آنها تغذیه می‌نمایند، دارای منقاری محکم و سخت هستند. پرندگانی که غذای خود را در گل و لای جستجو میکنند، منقارشان در انتها پهن شده و دارای اعصاب زیادتری است، تا بتوانند غذای خود را آسانتر بدست بیاورند؛ نظیر اردکها، کفچه نوک و ... .
رنگ منقار نیز میتواند در پرندگان متفاوت باشد به طور مثال در اردکها و قوها رنگ منقار میتواند ملاکی برای شناسایی گونه‌ها باشد.
در تصاویر زیر انواع منقار را در پرندگان مشاهده می‌کنید.
پلیکانها با منقاری به طول 47 سانتیمتر بلندترین منقار را در بین تمامی پرندگان دارا هستند. هر چند دو طرف آروارۀ پایینی در این پرنده بسیار محکم است، ولی هنگامی که پرنده، کیسه گلویی خود را از آب پر میکند، اندکی خمیده شده و پرنده را برای صید بهتر ماهی یاری می‌دهد.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان