تجهیزات مورد نیاز کایاک در سه سطح مورد بررسی می‌باشند

سطح اول مربوط به تجهیزات ایمنی و ملزومات اصلی کایاک سواری می‌شود و حتما برای شروع لازم هستند

1. کایاک
2. پارو
3. جلیقه نجات
4. کلاه

سطح دوم برای ادامه این رشته از ورزش‌های آبی در سطح حرفه ای مورد نیاز می‌باشند

1. کاور ضد آب
2. پمپ دستی تخلیه آب
3. لباس مخصوص
4. کفش مخصوص
5. دست کش
6. ابزار فیلم برداری

سطح سوم بر اساس علایق و شرایط خاص مورد نیاز می باشند

1. جی پی اس
2. وسایل مربوط به ماهیگیری بر روی کایاک
و . . .
کایاک

انواع قایق‌های کایاک که ما به عنوان یک گردشگر با آنها سر و کار داریم:

1. کایاک‌های تفریحی (Sit inside / Sit on tops): نشستن در قایق و خارج شدن از آن , حفظ تعادل و چرخش در حین حرکت آسانتر و قیمت پایین تری هم نسبت به سایرین دارند. نداشتن فضای حمل بار از معایب این نوع می باشد. از این قایق ها در آبهای آرام و با مصارف تفریحی استفاده می شود, این قایق ها مناسب استفاده در مسیرهای طولانی و آبهای خوروشان همچنین مسابقات ورزشی نمی باشند.
2. کایاک‌های تورهای روزانه: این قایقها نسبت به قایقهای تفریحی کارآمدتر هستند. فضای مناسب حمل بار, قدرت مانور بالاتر در آبهای خروشان نسبت به قایق های تفریحی از ویژگی های مثبت این نوع می باشد البته که قیمت بالاتری نسبت به قایقهای تفریحی دارند.
3. کایاک‌های تورینگ (Sit-in sea kayaks): اگر می خواهید به مسافرت های دریایی طولانی بروید کایاکهای تورینگ بهترین انتخاب هستند. بدنه مستحکم, پایدار در مقابل باد و جریانهای آبی , فضای بار کافی شرایط خوبی برای پیمایش های ماجراجویانه را فراهم می کند. از معایب این نوع می‌توان قیمت بالای آن را نسبت به انواع دیگر ذکر کرد.
4. کایاک آبهای خروشان (Whitewater kayaks): کایاکهای آبهای خروشان بسیار شبیه به کایاکهای تفریحی Sit-inside هستند البته محفظه ای که در آن مینشینید (cockpit) بسیار کوچکتر از قایقهای تفریحی می باشد. کاکپیت کوچک , طول کوتاه قایق و طراحی مدور و بدون زاویه سطح مقطع قایق بسیار قدرت کنترل و مانور را افزایش می دهد.

5. کایاک با ویژگی‌های خاص
- کایاک چند تکه یا تاشو:

اگر در آپارتمان زندگی می‌کنید و ماشین مناسب حمل قایق را ندارید می‌توانید به این نوع از قایق‌ها فکر کنید. مطمینا نمیشه خیلی حرفه ای بهش نگاه کرد ولی با خیلی از مدل‌ها قابل مقایسه می‌باشد.
- کایاکهای بادی: این نوع از قایق ها هم مناسب شهرنشین ها می باشد و حجم کم و توانایی حمل آسان آنها از مهترین ویژگی‌های آنهاست. البته که قایق‌های بادی بطور شگفت آوری محکم و قابل اطمینان هستند. از این نوه می توانید در نزدیکی ساحل و در آبهای خروشان هم استفاده نمایید.
- کایاک دو یا چهار نفره ( Tandem kayaks ): اگر با همسر و دوستانتان قصد ماجراجویی دارید, با خریدن یک قایق چند نفره می توانید تا حدود زیادی هزینه هایتان را کاهش دهید. حفظ تعادل در این نوع بسیار آسانتر از انواع دیگرست البته قدرت مانور کمتر و وزن بالاتر از معایب این نوع می باشد.
- کایاکهای پدالی (Pedal-powered kayaks ): این نوع قایقها علاوه بر پارو, از پدال پایی هم استفاده می کنند تا شرایط مناسبی را برای پرنده‌نگری, عکاسی حیات وحش, ماهیگیری و ... فراهم آورند. به دلیل وجود سیستم پیشران در کف قایق, ارتفاع شما از سطح آب بیشتر خواهد بود و میدان دید بهتری در اختیارتان می گذارد. سکانی پایدار با فضای مناسب جهت تجهیز و پیشران مبتنی بر عضلات پا که توان بیشتری برای پیمایش را فراهم می‌آورند از دیگر ویژگی‌های مثبت و محدودیت در آب‌های مواج و کم عمق, وزن زیاد, قیمت بالا و کاهش توان مانور از ویژگی‌های منفی این نوع می باشد.

پارو ( Paddle )

پارو در قایقرانی حتی از کفش در دو میدانی مهمتر است. شما زمانی می توانید یک قایقرانی لذت بخش داشته باشید که قایق و پارو را جزئی از بدنتان بدانید و به راحتی بتوانید از آنها استفاده کنید. شما باید بتوانید برای قایق سواری در دریاچه آزادی با آبی آرام یا کایاک سواری در آبهای خروشان در رودخانه سیروان به پارویتان اعتماد کنید. انتخاب پارو متناسب با نیاز شما کار خیلی آسانی نیست و باید به نکاتی توجه کنید.
• طول پارو: انتخاب پارو با طول مناسب به سه عامل وابسته می باشد:
1. قد شما
2. پهنای قایق کایاک شما
3. نوع فعالیتی که قراراست انجام دهید.
اگر پاروی شما کوتاه باشد دستانتان با قایق برخورد خواهد داشت و انرژی زیادی از شما خواهد گرفت و اگر بیش از حد مناسب بلند باشد باعث خستگی و آسیب دیدگی شما خواهد شد.
• کفی پارو: کفی‌ها می توانند از چوب , پلاستیک , فایبرگلاس و فیبر کربن باشند. برخی سبک و با دوام و برخی می توانند سنگین یا انعطاف پذیر باشند متناسب با نوع فعالیت می توانید پاروی خود را انتخاب کنید. به عنوان مثال کفی هایی با جنس پلی پروپیلن قیمت مناسبی دارند و تا حدودی مقاوم هستند و در بر خورد با سطوح سخت مثل سنگ به جای شکستن خم می شود. این نوع برای مصارف تفریحی می تواند مناسب باشد. کفی های فایبرگلاس تقویت شده با پلی پروپیلن , انعطاف پلی پروپیلن و استحکام و سبکی فایبرگلاس را دارند, این پاروها برای مسافتهای طولانی و کاربرد روزانه مناسبند و در پایان کفی هایی با فیبر کربن, سبک با دوام و بسیار روان البته با قیمتی بالا همراه حرفه ای ها می باشد.
• شفت یا میله پارو: آلومینیوم و فایبرگلاس دو انتخاب متداول و البته فیبر کربن انتخاب حرفه ای ها خواهد بود.
1. آلومینیوم: دوام زیاد , ارزانترین
2. فایبرگلاس: سبک , قوی , کمی انعطاف پذیر , قیمت مناسب
3. فیبر کربن: سبکترین , دوام زیاد , قوی, گران
قطر شفت معمولا 30 میلیمتر می باشد البته شفت با قطر 22 میلیمتر برای استفاده بانوان و کودکان هم تولید می شود.
به عنوان مثال برای کایاک سواری تفریحی پارو با طول 220 تا 240 سانتی متر با کفی از جنس پلی پروپیلن و شفت آلومینیومی یا فایبرگلاس پیشنهاد می شود.
جلیقه نجات
جلیقه نجات علاوه بر اینکه برای شناور بودن به شما کمک خواهد کرد بدن شما را از ضربه و برودت هوا در امان نگه می دارد. در خرید جلیقه نجات به نکات زیر دقت کنید:
• سایز
• جنس و استحکام (قابل اطمینان بودن)
• میزان شناوری
• جلیقه نجات باید دارای تسمه های تنظیم کننده در قسمت های مختلف باشد در غیر این صورت ممکن است مانع از گردش خون در اندام های مختلف شود و یا به راحتی از بدن جدا شده و شما را در شرایط سخت تنها بگذارد.
• تسمه های تنظیم کننده باید از جلوی جلیقه قابل دسترس باشند یعنی بتوانید بدون کمک دیگران و به تنهایی آنرا تنظیم کنید.
• فاقد زائده یا بند اضافه ای که باعت گیر افتادن شما در بین شاخه و برگ کنار رودخانه و... بشود، باشد.
• سوت و نوارهای شبرنگ

جلیقه‌های نجات در مدل‌های مختلف و با امکانات مختلفی تولید می‌شوند که در هنگام خرید می‌توانید به آن‌ها هم توجه کنید مانند کارابین, کارد و یا حتی محافظ سر و گردن قابل استفاده در آب‌های خروشان

طبقه بندی بین المللی جلیقه نجات:

• تیپ یک: برای شرایط نجات طولانی مدت در آب‌های آزاد و زمانی که ممکن است تیم نجات با تاخیر به محل حادثه برسد ساخته شده‌اند. جلیقه نجات دریا با ایجاد قدرت شناوری در حدود 10 کیلوگرم، برای استفاده‌های تفریحی مناسب نیستند. چرا که اساس طراحی آن‌ها به نحوی است که بتواند سر شما را بالای آب نگه داشته و طوری عمل کند تا فردی که آن را پوشیده و از هوش رفته است با سر رو به بالا در آب شناور بماند. علیرغم اینکه به دلیل وجود فوم و ترکیبات پارچه‌های اضافی ممکن است این جلیقه‌ها کمی بزرگ و بد قواره به نظر برسند، نسبت به دیگر تیپ‌ها بیشتر می توانند از دمای بدن محافظت کرده و بهترین گزینه برای استفاده در آب های وسیع و دریا به شمار می‌روند.
• تیپ دو: این مدل حداقل 7 کیلوگرم توان ایجاد شناوری دارد. جلیقه‌های نارنجی رنگ کلاسیک که تا گردن را می‌پوشانند و با یک بند روی سینه بسته می‌شوند، از این دسته می‌باشند. برای ماهیگیری که در مناطق حفاظت شده و در طول سواحل و به طورکلی جایی که کمک در دسترس باشد کاربرد دارند. اما مانند تیپ یک مناسب آب‌های آزاد و دریاها نیستند.
• تیپ سه: به لطف طراحی خاص، تیپ سه برای فعالیت‌هایی نظیر قایقرانی سرعتی، اسکی روی آب، ماهیگیری، قایق پدالی و دیگر تفریحات آبی مناسب می‌باشد. توان شناوری این مدل نیز در حدود 7 کیلوگرم است.
• تیپ چهار: شامل وسایل قابل پرت کردن می‌شوند که در زمانی که به آن نیاز است باید به سرعت در دسترس باشد.
• تیپ پنج: برای استفاده‌ای خاص طراحی و تهیه می‌شوند. با ایجاد قدرت شناوری بین 7 تا 10 کیلوگرم، در مواردی مانند عرشه کشتی، پاروزنی، قایقرانی در آب‌های آرام و ... استفاده می‌شوند.
در نظر داشته باشید نمره شناوری این جلیقه‌ها به این صورت محاسبه می‌شود که:
• تقریبا 80 درصد وزن هر فرد را آب تشکیل می دهد. که این میزان در زمان شناور بودن وزنی نخواهد داشت و شما را به پایین نمی کشاند.
• بدن هر فرد به طور میانگین 15 درصد چربی دارد که این چربی از آب سبک تر است و در آب شما را به پایین نمی کشاند.
• فاکتورهای دیگری نظیر حجم شش ها، میزان لباس و کیفیت آب و هوا هم موثرند.
با این فرضیات وزن یک فرد مثلا 100 کیلوگرمی در آب این طور محاسبه می شود.
هشتاد درصد 100 کیلوگرم = 80 کیلوگرم آب در بدن فرد
پانزده درصد 100 کیلوگرم = 15 کیلوگرم چربی در بدن فرد
100 کیلوگرم وزن فرد منهای (80+15) = این فرد در آب وزنی در حدود 5 کیلوگرم خواهد داشت. این رقم حدودیست و با توجه به میزان چربی یا آب و هوای طوفانی تغییر خواهد کرد. با این محاسبات می بینید که یک جلیقه نجات حرفه ای چطور می تواند تنها با ایجاد 7 تا 10 کیلوگرم قدرت شناوری، جان افراد را نجات دهد.
جلیقه‌های نجات موجود در ایران اغلب از مدل های تیپ 3 می باشند که در سایز های مختلف و با امکانات جانبی نظیر سوت عرضه می شوند. همچنین این محصولات در دو نوع فومی برای بزرگسالان و بادی برای کودکان نیز وجود دارند.

کلاه ایمنی
حادثه به عنوان رویداد غیر منتظره و برنامه‌ریزی نشده ای تعریف می شود که می تواند عواقب جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. کلاه ایمنی یکی از تجهیزاتی هست که در تمامی فعالیت های ماجراجویانه مورد استفاده قرار می گیرد. در قایقرانی و بخصوص در شاخه آبهای خروشان استفاده از کلاه ایمنی الزامی می باشد. سه نوع کلاه ایمنی با توجه به میزان خطرات موجود در فعالیت ها تولید می شود:
1. کلاه ایمنی Half-cut: تا بالای گوش را می پوشاند و پوشش مناسبی از جمجمه ارائه می دهد.
2. کلاه ایمنی Full-cut: به صورت کامل جمجمه و روی گوشها را می پوشاند.
3. کلاه ایمنی Full-face: به صورت کامل جمجمه و صورت تا پایین فک را پوشش می دهد.

سختی بدنه: هرچقدر بدنه بیرونی کلاه از جنس سخت تری (harder) ساخته شده باشد امکان توزیع (dispersing) موثر نیرو بیشتر فراهم می شود البته جنس سخت, شکننده خواهد بود و جذب ضربه کمتری دارد که می تواند خطر ناک باشد در عوض بدنه با جنس انعطاف پذیر تر می تواند ضربه (absorbing impact) بهتر جذب می کند.
پوشش داخلی کلاه: پوشش داخل کلاه, خود از دو بخش داخلی و خارجی تشکیل می شود که بخش خارجی از جنس پلی استیرن (polystyrene) وظیفه جذب ضربه و پخش آن قبل از رسیدن به سر را بر عهده دارد و بخش درونی به منظور راحتی شما مورد استفاده قرار می گیرد.

تسمه: تسمه که در زیر چانه شما قرار می گیرد وظیفه محکم نگه داشتن کلاه در تکان های شدید را عهده دار می باشد.
به دو دلیل من رویکرد گردشگری و ماجاراجویانه را برای این مقاله انتخاب کردم اول اینکه فکر می کنم با توجه به اقتضاعات موجود در ورزش قایقرانی, اگر به عنوان ورزش, کایاک سواری را دنبال می کنید بهتره در خصوص تجهِیزات مورد نیاز با مربیتون مشورت کنید و دوم اینکه کانون گردشگری آبی همانطور که از نامش پیداست با توجه به رسالتش به دنبال علاقه مند کردن شما عزیزان به دنیای جذاب و بی پایان گردشگری و ماجراجویی می باشد.

تهیه و گردآوری: محمد یزدی
کانون گردشگری آبی طبیعت
منابع

https://americankayak.org
https://www.whitewaterthecanoecentre.co.uk
https://www.whitewaterguidebook.com
https://modernkayaking.com
https://www.oldtowncanoe.com
https://www.rei.com
https://www.outdoria.com.au

دریافت مشاوره تخصصی رایگان