گونه آگامای خراسان Paralaudakia erythrogaster
نام فارسی: آگامای خراسان
نام علمی: Paralaudakia erythrogaster
نام انگلیسی: Khorasan Agama
در گونه آگامای خراسان فلس‌های پشتی بدن یکنواخت و یک شکل نیستند، 1 یا 2 ردیف طولی از برآمدگی‌های تیغه‌دار در هر طرف بدن، تعداد فلس‌های اطراف ناحیه میانی بدن 80 تا 114 عدد، دو سوم ابتدایی دارای بندهای مشخص که هر بند از 2 حلقه فلس تشکیل شده است، فلس‌های گلویی نوک تیز و در بالغ‌ها به شدن تیغه‌دار شده‌اند.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
ویژگی‌های ظاهری گونه آگامای خراسان
رنگ غالب سطح پشتی قهوه‌ای متمایل به زیتونی به همراه لکه‌های روشنی با حاشیه مشکی به طور نامنظم در ناحیه ستون مهره‌ها است. نقاط روشنی با آرایش منظم‌تر، به صورت طولی و عرضی بر روی پهلوها دیده می‌شوند. سطح شکمی قهوه‌ای متمایل به زرد روشن به همراه نقطه‌های نامنظم قهوه‌ای است. در برخی نرها (در فصل زادآوری) سطح زیرین دست و پاها، بدن و دم مشکی رنگ بوده و ناحیه سینه به رنگ زرد و همراه با علامت V شکل مشکی است. سطح شکمی به‌ویژه بخش زیر دم در ماده‌ها نارنجی رنگ است. دو سوم ابتدایی دم دارای قسمت‌های مشخصی است که هر کدام از 2 ردیف پولک تشکیل شده‌اند. 1 یا 2 ردیف طولی از پولک‌های زگیل مانند نوک تیز با آرایش خوشه‌ای در 2 طرف بدن دیده می‌شود. 80 تا 114 ردیف پولک دور قسمت میانی بدن وجود دارد. پولک‌های گلویی به شدت (در افراد نابالغ و کوچک کمتر) زبر هستند. طول پوزه تا مخرج 147 و طول دم 187میلی‌متر است.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی آگامای خراسان در ایران
نواحی نیمه بیابانی در زمین‌های آمیخته با خاک‌های رسی و ماسه‌ای و سنگ‌های آهکی، مملو از حفره‌های عمیق و شکاف‌ها، همراه با پوشش گیاهی اندک شامل بوته‌های کوچک و با درختچه‌های کوتاه قد. محل نمونه تیپیک از ایران، قلندرآباد از توابع شهرستان فریمان واقع در خراسان است.
پراکنش جهانی آگامای خراسان
پراکندگی آگامای خراسان در جهان در کشورهای ایران، ترکمنستان و افغانستان است.
زادآوری آگامای خراسان
این گونه از آگاماهای ایران تخم‌گذار است.
عادات و رفتار آگامای خراسان
این آگاما روزفعال است. در ساعات گرم در مکان‌هایی که آفتاب‌گیر است دیده می‌شود. این سوسمار از لانه سنجاب‌های زمینی به عنوان پناه استفاده می‌کند. برخلاف سایر گونه‌های دیگر این جنس، این سوسمار از دیواره‌های صخره‌های عمودی پرهیز می‌کند.
طبقه بندی گونه آگامای خراسان
سایر اعضای این خانواده را بشناسیم
زیر راسته مارمولک‌ها
- گونه سوسمار باغی هندی
- گونه آگامای صخره‌ای سیاه
- گونه آگامای صخره‌ای درشت فلس
- گونه آگامای قفقازی
- گونه آگامای خراسان
Exterior characteristics: Predominantly olive brown, with numerous irregular black-edged light marks on vertebral region, more regular light markings longitudinally and vertically arranged on flanks. Venter light tan with irregular brown flecks; some males (in breeding coloration) with venter of limbs, body, and tail black, throat and chest under shoulders yellow, with distinct black chevrons and other markings; Venter suffused with orange in life specially in females, most intense on tail (perhaps breeding coloration). Tail segmented on proximal two-thirds, each segment composed of two whorls of scales; one or two longitudinal rows of clusters of spiny tubercles on each side of body; 80 to 114 scales round middle of body; gular scales strongly keeled (weakly keeled in small juveniles). Snout-vent 147 mm, tail 186 mm.
Global distribution: Iran, Turkmenistan and Afghanistan.
Reproduction: It’s oviparous.
Behavior: It is a diurnal species and usually seen at places which is under the sun shine. They use the burrows squirrels as retreats for the lizards. Unlike other members of the genus, and they apparently avoid vertical slopes and rock outcrops.