گونه کشیم بزرگ Podiceps cristatus
نام فارسی: کشیم بزرگ
نام علمی: Podiceps cristatus
نام انگلیسی: Great Crested Grebe
نام‌های محلی: ترکی: بویوک قاراباتاق، کردی: پی به قوونه سه ربه کلاوه، سیستانی: الیاسک
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
ویژگی‌های ظاهری گونه کشیم بزرگ
طول بدن 46 تا 51 سانتی‌متر و گستردگی بال‌ها 85 تا 90 سانتی‌متر است. بزرگترین كشیم در ایران با گردن بلند و به نسبت باریک و منقاری خنجری شكل به رنگ صورتی است. نر و ماده همشكل و دارای تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ در دوره جوجه‌آوری با یک جفت كاكل بلند سیاه، طره‌های بلوطی با حاشیه سیاه، گونه‌های سفید، روتنه قهوه‌ای و جلوی گردن و زیرتنه سفید از سایر كشیم‌ها قابل تشخیص است. در زمستان فاقد كاكل و طره است و به واسطه خط ابرویی سفید، منقار صورتی و گردن باریکتر، از كشیم گردن‌سرخ تفكیک می‌شود. پرنده نابالغ شبیه به پرنده بالغ در خارج از دوره جوجه‌آوری است ولی خطوط تیره رنگی بر روی گونه‌ها و نیمۀ بالایی گردن دارد.
ویژگی‌های زیستی گونه کشیم بزرگ
کشیم بزرگ دریاچه‌های باز، مصب‌ها و آب‌های ساحلی پناه‌دار را ترجیح می‌دهد. اغلب به صورت گروه‌های كوچک و پراكنده دیده می‌شود. تمایلی به پرواز ندارد و قبل از پرواز مسافتی را بر سطح آب می‌دود و با زحمت زیاد از روی آب به پرواز در می‌آید. شناگر خوبی است و در هنگام احساس خطر به نرمی و یا با جهشی سریع به زیر آب غوص می‌كند و از جایی دیگر سر بر می‌آورد و آنقدر این كار را تكرار می‌كند تا از منطقۀ خطر دور شود.
تغذیه کشیم بزرگ: به طور عمده از ماهی‌ها و به میزان کمتر از بی‌مهره‌های آبزی تغذیه می‌کند. برای صید طعمه‌ها در آب‌های باز فاقد پوشش گیاهی انبوه به عمق 2 تا 4 متر و در مدت زمانی كمتر از 30 ثانیه غوص می‌كند.
تولیدمثل کشیم بزرگ: جوجه‌آوری از اواسط فروردین و با تشكیل قلمرو در دریاچه‌های آب شیرین و شور و رودخانه‌های آرام دارای پوشش گیاهی حاشیه‌ای مناسب آغاز می‌شود. تک همسر است و آشیانه‌اش كپه‌ای از گیاهان آبزی است كه آن را به طور منزوی (گاهی در كلنی‌های كوچک) در بین پوشش گیاهی حاشیه‌ای نظیر نی‌ها، لویی‌ها و جگن‌ها بنا می‌كند. معمولاً 4 گاهی 3 تا 6 تخم بیضی بلند تا نیمه بیضی، صاف، به رنگ سفید گچی مات و به ابعاد 36.7 در 54.8 میلی‌متر می‌گذارد. وجود 7 تخم و بیشتر در یک آشیانه، نشان‌دهنده تخم‌گذاری 2 پرنده ماده در یک آشیانه است. تفریخ تخم‌ها 25 تا 29 روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک هستند و توسط والدین مراقبت و تغذیه می‌شوند. معمولاً در زمان شنا بر پشت یكی از والدین سوار شده و توسط دیگری تغذیه می‌شوند. پرورش جوجه‌ها 71 تا 79 روز طول می‌كشد.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی کشیم بزرگ در ایران
در برخی تالاب‌های شمال، شمال غرب، غرب، مركز و شرق كشور جوجه‌آوری می‌کند و زمستان‌ها را در تالاب‌های سواحل جنوبی دریای خزر، استان فارس و سواحل جنوبی كشور می‌گذراند.
وضعیت حفاظتی کشیم بزرگ
در فهرست پرندگان حمایت شده جهانی و ملی قرار ندارد.
طبقه‌بندی گونه کشیم بزرگ
نیم‌رخ سایه پرنده کشیم بزرگ
صدای پرنده
صدای پرنده کشیم بزرگ عمدتا در فصل تولیدمثل و شبیه «راه –راه- راه» شنیده می‌شود.
مشخصات مشاهده کشیم بزرگ در تهران
زمان حضور: پاییز و زمستان
مکان مناسب تماشا: دریاچه‌های بزرگ شهر از جمله خلیج فارس (چیتگر)، استادیوم آزادی و پارک ارم.
زادآوری: این گونه در تهران زادآوری ندارد
سایر اعضای این خانواده را بشناسیم
- گونه کشیم کوچک
- گونه کشیم گردن سرخ
- گونه کشیم بزرگ
- گونه کشیم گوشدار
- گونه کشیم گردن سیاه
Morphological characteristics: 46-51 cm length and 85-90 cm wing-span. The largest grebe in Iran, with long neck and pink dagger-like bill. Sexes similar with marked seasonal variation. Breeding adult can be recognized from other grebes by black crest, chestnut and black tippets, white face, brown upperparts, and silky white foreneck and rest of underparts. In winter, tippets are lost and crest reduced. Distinguished from Red-necked Grebe P. grisegena by clear white supercilium, pink bill, and slender neck. Juvenile with black-brown stripes on cheeks and neck.
Biological characteristics: Generally prefers open waters, estuaries, and shallow sheltered bays. Usually seen in scattered parties; seldom seen in flight. Flight takes a lot of effort and take-off requires running. Good swimmer. When alarmed, gently or with a quick jump dives into water and swims to another area until it reaches a safe place or gets far from the threat. Mainly feeds on fish, sometimes aquatic invertebrates, by diving to 2-4 m depths with average submergence time less than 30 seconds in open waters without dense vegetation cover. Breeding starts April and lasts until end of July. Monogamous and territorial. Nests well dispersed (sometimes in colonies) and built with heap of aquatic vegetation including Phragmites, Typha, and Salix. Usual clutch 4, sometimes 3-6, narrow oval, chalk white eggs, 54.8×36.7 mm in size. Occurrence of 7 or more eggs can be a sign of two females having laid in one nest. Eggs hatch after 25-29 days. Chicks downy and precocial. Chicks take a ride on back of one parent and are fed by the other. Fledging period 71-79 days.
Distribution and abundance: A fairly common breeding bird in the principal wetlands in northern, north-western, central, and eastern Iran. An abundant winter visitor to the south Caspian region, Fars, and also reaching the south coast.
Conservation status: This bird is not listed in the global or national protected species.