آسیب‌های چشمی
چشم انسان مکانیسم‌های بسیاری برای محافظت از خود در برابر آسیب دارد. مژه‌ها از ورود گرد و غبار به چشم جلوگیری کرده و مانند مانع عمل می‌کنند، همچنین اشیایی را که نزدیک چشم هستند را شناسایی کرده و موجب چشمک زدن می‌شوند. ابروها از ریزش عرق و باران به چشم جلوگیری و آن را به اطراف چشم جاری می‌کنند و همچنین پلک‌ها توانایی بسته شدن در کسری از ثانیه را دارند و چشم‌ها را می‌پوشانند تا از ورود اجسام به داخل آن‌ها جلوگیری کنند و اشک اجسام خارجی را از قرنیه خارج می‌کند. اما باید بدانید همه این اقدامات محافظتی نمی‌توانند از آسیب‌های چشمی جلوگیری کنند.
نکات مربوط به کمک‌های اولیه در زیر بیانگر برخی اقدامات فوری است که می‌توانید پس از آسیب دیدگی چشم انجام دهید، اما توجه داشته باشید که مراجعه به پزشک متخصص چشم در اسرع وقت اهمیت زیادی دارد. آسیب‌دیدگی چشم را نمی‌توان دست کم گرفت، به خصوص اگر بخشی از چشم را که گیرنده درد ندارد تحت تأثیر قرار دهد. به تعویق انداختن مراجعه به پزشک، آسیب را تشدید می‌کند و می‌تواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود. فقط یک متخصص چشم می‌تواند چشم را معاینه کند و درمان مناسب را به شما پیشنهاد دهد.
کمک‌های اولیه با توجه به نوع آسیب های چشم
برای هر نوع آسیب وارده به چشم، اقدامات خاصی باید انجام شود که برای آشنایی هر چه بیشتر در ادامه به صورت دسته‌بندی شده آورده‌ایم.
آموزش کمک‌های اولیه و امداد توسط استاد حاجی علیرضایی- برای دیدن ویدیوهای بیشتر می‌توانید به صفحه استاد حاجی‌علیرضایی به آدرس komakemdad@ در اینستاگرام سر بزنید.
پارگی و سوراخ شدن چشم
- با چسباندن یک لیوان کاغذی به نواحی اطراف چشم می‌توان از آسیب چشم تا زمان مراجعه به پزشک جلوگیری کرد.
- چشم را با آب نشویید زیرا این کار می‌تواند پاتوژن‌های بیشتری را به زخم وارد کند و باعث عفونت شود.
- از داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین، ایبوپروفن یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی دیگر خودداری کنید، زیرا ممکن است خونریزی را افزایش دهد.
وجود ذرات یا مواد خارجی در چشم
- چشم را نمالید، زیرا ممکن است باعث خراش قرنیه شود.
- به آرامی پلک بالایی را بلند کرده و از روی مژه‌های پایین ذرات را خارج کنید. مژه‌ها مانند برس تمام ذرات زیر پلک را از بین می‌برند.
- به آرامی چندین بار پلک بزنید و اجازه دهید اشک‌ها ذرات را بیرون بریزند.
- اگر جسم خارجی به وضوح دیده نمی‌شود یا روی قسمت رنگی چشم قرار دارد، این کار را ادامه ندهید، باید چشم‌های خود را ببندید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
- از سوزن یا جسم نوک تیز برای برداشتن جسم از چشم استفاده نکنید.
- همیشه قبل از لمس چشم، دستان خود را با آب و صابون بشویید زیرا احتمال انتقال گرد و غبار و باکتری از دست به چشم بسیار زیاد است.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
سوختگی شیمیایی چشم
- بلافاصله چشم را با آب استریل یا محلول شستشوی چشم شستشو دهید و فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سوختگی شیمیایی
- سوختگی شیمیایی می‌تواند در اثر پاشیدن مستقیم ماده شیمیایی یا مالش ناخواسته چشم و انتقال ماده شیمیایی از دست به چشم ایجاد شود. اسیدها به راحتی قابل شستشو هستند بنابراین ابتدا باید چشم را با محلول استریل چشم به مدت 15 دقیقه شست‌وشو دهید و بلافاصله به چشم‌پزشک مراجعه کنید. هزاران ماده شیمیایی در محل کار استفاده می‌شود که ارزیابی و درمان مناسب آن نیاز به آگاهی از نوع ماده شیمیایی دارد.
ضربه به چشم
- چشم را نمالید و فشار ندهید.
- از کمپرس سرد کوچک برای کاهش درد و تورم استفاده کنید.
- حتی یک ضربه سبک می‌تواند باعث آسیب شدید چشم شود. اگر تورم، تغییر رنگ (سیاهی چشم) ، درد یا اختلال بینایی رخ دهد باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
درمان ضربه به چشم
- درمان ضربه چشم بستگی به شدت ضربه دارد. صدمات جزئی به آرامی با استفاده از کمپرس سرد درمان می‌شود و به کاهش درد و تورم کمک می‌کند. اگر این ضربه تورم، درد یا اختلال در بینایی قابل توجهی ایجاد کرد، بلافاصله به متخصص بینایی مراجعه کنید.
ورود گرد و غبار ، شن و ماسه به داخل چشم
- چشم را با آب استریل یا محلول شستشوی چشم شستشو دهید.
- هرگز چشم‌هایتان را نمالید.
- اگر نمی‌توانید با شستشوی چشم ، گرد و غبار را از بین ببرید، به آرامی چشم را ببندید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
- اگر دچار خونریزی شدید، چشم را نشویید بلکه آن را با پارچه نخی نگه دارید و بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید.
خراش چشم
- برای درمان خراش چشم باید فورا به متخصص چشم مراجعه کنید تا به درستی آن را مورد ارزیابی قرار دهد. ناراحتی جزئی چشم به خودی خود بهبود می‌یابد، اما تشخیص شدت آن دشوار است و می‌تواند منجر به مسئله‌ی جدی‌تر شود.
- چشم را با محلول نمکی استریل شستشو دهید و پلک بزنید تا کمی تسکین یابد.
- از مالیدن چشم اجتناب کنید زیرا باعث آسیب بدتر می‌شود.
- اگر چشم خراشیده به نور حساس است چشم را ببندید یا از عینک آفتابی استفاده کنید.
التهاب عنبیه
- التهاب عنبیه یک بیماری جدی است و در اثر تماس با کره چشم یا ضربه ایجاد می‌شود و نیاز به ارزیابی و درمان فوری دارد. برای کاهش آسیب دائمی به چشم و در نتیجه کاهش بینایی، انجام اقدامات فوری لازم است.
خونریزی چشم
- خونریزی چشم به عنوان خونریزی زیر ملتحمه شناخته می‌شود و در اثر آسیب‌دیدگی یا ضربه به چشم ایجاد می‌شود. خونریزی ممکن است به قسمت کوچکی از چشم محدود شود یا در کل چشم گسترش یابد و صدمه ای کاملاً چشمگیر ایجاد کند. این وضعیت به طور معمول بدون درد است و هیچ خطر یا آسیب جدی یا از دست دادن بینایی ایجاد نمی‌کند. به طور معمول هیچ درمانی لازم نیست، اما مراجعه به متخصص بینایی برای اطمینان از عدم وجود مسئله توصیه می‌شود. در طول چند هفته چشم باید بهبود یابد و به حالت طبیعی برگردد.
اقدامات کلی و مهم بعد از هر نوع آسیب چشمی
- هرگز چشم خود را نمالید یا فشار ندهید.
- سعی نکنید شی که در چشم گیر کرده‌است را به هر روش ممکن بردارید.
- دارو یا پماد روی چشم نزنید، مگر اینکه به طور خاص توسط پزشک برای درمان آسیب تجویز شده باشد.
- بلافاصله پس از آسیب چشم به پزشک مراجعه کنید.
- به یاد داشته باشید، همه بیمارستان‌ها خدمات فوری برای درمان آسیب چشم ارائه نمی‌دهند. اگر آسیب دیدگی شما شدید است باید به اورژانس مراجعه کنید، در صورت امکان با چشم‌پزشک تماس بگیرید و از آن‌ها بخواهید بیمارستان مربوطه را توصیه کنند.
- به بیمار بگویید چشم خود را نچرخاند.
- بیمار، چشم آسیب دیده را ببندد تا در آرامش بیشتری استراحت کند.
- اگر آسیب‌دیدگی چشم به دلیل پاشیدن مواد شیمیایی باشد، بایستی چشم با مقدار زیادی آب شستشو داده شود.
- برای جلوگیری از آسیب بیشتر چشم، به بیمار توصیه کنید از حرکت سر خودداری کند.
- چشم آسیب‌دیده را با یک پد تمیز یا پانسمان بپوشانید. اگر جسم خارجی بزرگی در چشم قرار گرفته است، سعی نکنید آن را خارج کنید، بلکه برای جلوگیری از فشار، پد را در اطراف کاسه چشم قرار دهید و به بیمار توصیه کنید که چشم آسیب دیده را بسته نگه دارد.
انواع خونریزی
1. خونریزی از جمجمه و گوش
2. خونریزی از بینی
3. آسیب‌های چشمی
4. خونریزی از گونه و زبان
5. خونریزی در ناحیه گردن
6. خونریزی در قفسه سینه
7. خونریزی در ناحیه شکم
8. خونریزی ران و ساق پا