ابرها و انواع ابرهای آسمان

ابر، بر اثر تجمع ذرات ریز و قطره‌های کوچک آب و یا دانه‌های ریز یخ که به صورت معلق در افق‌های مختلف اتمسفر-Atmosphere قرار گرفته است، تشکیل می‌شود. این ذرات، ابعادی معادل 0.02 تا 0.06 میلیمتر دارند. قطرک‌ها (قطره‌های کوچک) بر اثر تجمع و تراکم بر روی هسته‌های نمک بسیار ریز تشکیل می‌شود. این ذرات حاصل سوخت‌ها، مواد آلی، گرد و غبار و خاکسترهای آتشفشانی که در هوا معلق‌اند، هسته‌های تراکمی هواکره یا اتمسفر زمین  را تشکیل می‌دهند. از مهمترین این ذرات، ذرات نمک هستند که خاصیت جذب رطوبت در آن‌ها نیز بالا است. رطوبت از سطح اقیانوس‌ها بر اثر تماس باد با آن‌ها به دست می‌آید و در نهایت این رطوبت جذب نمک‌ها و ذرات معلق می‌شود.
قطرک‌های آب خالص می‌توانند در دماهای خیلی پایین‌تر از نقطه انجماد به حالت مایع باقی بمانند. این توده‌های مایع را ابر سرد می‌گویند. تا منفی 10 درجه سانتی‌گراد ذرات ابر تقریباً بطور کامل به حالت مایع هستند. در دمای سردتر مخلوطی از ذرات مایع و یخ و در کمتر از منفی 40 درجه سانتیگراد ابر کاملاً از بلورهای یخ تشکیل شده است.
ابرها به اشکال مختلفی هستند که هر کدام از آن‌ها نمایان‌گر نوع خاصی از ابر با ویژگی‌های خاص خود است، شکل‌های مختلف ابر به شرح زیر است:

ابرهای کپه‌ای (کومولی): این ابرها بصورت توده‌های متراکم شبیه به گل کلم و یا پنبه هستند. این شکل ابرها عموماً نشانه صعود جریان‌های قائم هواست که هوای مرطوب را به سرعت به افق‌های بالا حمل می‌کند.

ابرهای سیروس، سیروکومولوس و سیرواستراتوس: این ابرها از بلورهای یخ درست شده‌اند. ابرهای سیروس بالاترین ابرها هستند و معمولاً بارندگی ندارند و بسیار نازکند.

ابرهای آلتوکومولوس و آلتواستراتوس: این ابرها در ارتفاع حدود 2 تا 7 کیلومتری جو قرار دارند و ابرهایی که در ارتفاع پایین‌تر تا حدود 2 کیلومتر قرار می‌گیرند، 3 نوع استراتوس، نیمبواستراتوس و استراتوکومولوس هستند.

1. ابرهای استراتوس، ابرهای یکنواختی هستند که در ارتفاع کم، معمولاً تمام آسمان را می‌پوشانند.
2. ابرهای نیمبواستراتوس، از ضخیم شدن و تا حدی باران‌زا و یا برفی شدن ابرهای استراتوس ایجاد می‌شوند. پیشوند نیمبو به معنی باران است. این ابرها معمولاً خاکستری تیره هستند و به مقدار زیادی نور خورشید را مستهلک می‌کنند.
3. ابرهای استراتوکومولوس، شامل توده‌های متراکمی از ابرها هستند که دارای ارتفاع قاعده‌ای مشخصی هستند.

ابرهای کومولونیمبوس: این ابرها همراه با بارندگی سنگین، تگرگ و رعد و برق است و گاهی تا ارتفاعات 18 کیلومتر نیز در مناطق گرمسیری صعود می‌کنند. این ابرها حالت پنبه‌ای مانند دارند و به شکل‌های متراکم و گل کلمی با قاعده صاف دیده می‌شوند.

تصاویر زیر انواع ابرهای معمول آسمان را به صورت شماتیک نشان می‌دهد.

دریافت مشاوره تخصصی رایگان