گونه خرگوش شرقی یا آسیایی Lepus tolai
نام فارسی: خرگوش شرقی (آسیایی)
نام علمی: Lepus tolai
نام انگلیسی: Tolai Hare
نام‌های محلی: (بلوچی: کرگوشک) (ترکمنی: تاواشان)
خرگوش شرقی از نظر ظاهری شباهت زیادی به خرگوش غربی دارد ولی جثه آن کوچکتر است. پراکندگی این خرگوش در نیمه شرقی ایران از جنوب شرقی دریای مازندران، میانکاله تا مرز افغانستان است. تاکنون مطالعات چندانی در مورد مشخصات ظاهری، محدوده پراکندگی و عادات و رفتار این خرگوش انجام نشده است.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان
ویژگی‌های ظاهری خرگوش آسیایی
طول سر و بدن 40 تا 50 سانتیمتر، طول دم 7 تا 10 سانتیمتر، طول پای عقب 10 تا 12 سانتیمتر، طول گوشها 8 تا 10 سانتیمتر و وزن در حدود 5/1 تا 5/2 کیلوگرم است. از نظر ظاهری شباهت زیادی به خرگوش اروپایی دارد، اما جثه کوچکتر و رنگ بدن روشنتر است. موهای پشت بدن نرم و خاکستری روشن با موهای پراکنده سیاه رنگ و زیر بدن کرم رنگ است. حدفاصل رنگ پشت و زیر بدن مشخص نیست. رنگ گوش، خاکستری روشن و حاشیه نوک آن قهوه‌ای تیره است. رنگ روی دم سیاه و زیر و حاشیه دم سفید است.
ویژگی‌های زیستی خرگوش شرقی
این گونه از خرگوش‌ها اغلب عصرها فعال است ولی گاهی در روز هم دیده می‌شود. طول دوره آبستنی در خرگوش شرقی 45 تا 48 روز است و بین 2 تا 4 بچه می‌زاید.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی در ایران
خرگوش شرقی در مناطق نیمه بیابانی، استپ‌ها و بوته‌زارهای شمال شرقی ایران، از شبه جزیره میانکاله در حاشیه دریای مازندران تا سرخس پراکندگی دارد.
پراکنش جهانی
پراکندگی خرگوش شرقی در جهان، از شرق ایران بوده و در کل قاره آسیا نیز وجود دارد.
وضعیت حفاظتی خرگوش شرقی
به دلیل پراکندگی وسیع جهانی، داشتن جمعیت‌های بزرگ و نداشتن تهدیدی خاص در کل گستره پراکندگی‌اش، در طبقه کمترین نگرانی (LC) فهرست سرخ IUCN قرار دارد. پراکندگی این گونه در ایران بسیار محدود است و نیازمند پژوهش‌های بومشناسی و شناسایی دقیق زیستگاه‌ها است.
طبقه‌بندی گونه خرگوش آسیایی
سایر اعضای این خانواده را بشناسیم
راسته خرگوش‌ها
- گونه خرگوش غربی (اروپایی)
- گونه خرگوش شرقی (آسیایی)
External Features: HB 40-50 cm, T 7-10 cm, HF 10-12 cm, E 8-10 cm and W 1.5-2.5 kg. Morphologically it is similar to European hare, but body size is smaller and pelage lighter. Upper parts are covered with soft fur that is light gray in color. Sporadic black hairs are observed on the back. The color of abdominal part is cream. There is no demarcation line between upper and lower parts. The color of the external ear is light gray with dark brown tip. The dorsal surface of the tail is black while the tail margin and under part is white.
Biological Features: It is usually active in the evenings but sometimes observed during the day. After a gestation period of 45 to 48 days 2 to 4 young are born.
Habitat, Distribution and Abundance: It is distributed in semi-desert, steppes and bush lands of north eastern Iran, from MianKaleh peninsula on Caspian Sea to Sarakhs.
Conservation Status: Due to wide global distribution, large populations and lack of a serious threatening factor it is categorized as “Least Concern”(LC) by the IUCN. Its distribution in Iran is very limited and warrants studies on its ecology and habitat.