تلفات و مهاجرت پرندگان
کلیه پرندگان، به خصوص پرندگانی که هنگام مهاجرت مسافت‌های طولانی را طی میکنند، با خطرات و حوادث جوی زیادی رویرو میشوند. گاهی در نتیجه فرا رسیدن یک سرمای ناگهانی یا طوفانهای شدید مجبور به فرود آمدن شده، در نتیجه نبودن پناهگاهِ به اندازه کافی، در چنگ دشمنان اسیر و طعمه میگردند.
گاهی پرندگانی که بر فراز دریاها مهاجرت میکنند، در نتیجه ریزش برف یا بارانهای شدید مجبور به فرود آمدن بر روی آب شده، تلفات زیادی را متحمل میگردند. در شبهای مهآلود و همچنین شبهایی که ابر در ارتفاعات کم وجود دارد، وجود نورافکنهای برج‌های مراقبت و راهنمای هواپیماها گاهی پرندگان مهاجر شب پرواز را به طرف نور و ارتفاعات کم جلب نموده، در نتیجه برخورد با ساختمانها و موانع دیگر، تلفات سنگینی را متحمل میشوند.
به طور کلی مخاطرات زیادی در مسیر مهاجرت پرندگان وجود دارد. در ادامه تعدادی از این مخاطرات بیان شده است:
1) طوفان و بادهای مخالف: مهمترین عامل مرگ و میر مهاجران در طی مسیر مهاجرت شرایط جوی نامساعد معرفی شده است. برق گرفتگی، کاهش شدید دما و بروز خستگی مفرط ناشی از برخورد با طوفانها، بادهای مخالف قوی و یا بارش برف و باران سنگین در زمان عبور از فراز دریاها و اقیانوسها سبب سقوط در آب و تلفات شدید در مهاجران میشود. جهت باد از جمله عوامل آب و هوایی مؤثر بر مهاجران محسوب میشود. باد در اطراف سیستمهای پر فشارهوایی در جهت عقربه‌های ساعت و در اطراف سیستمهای کم فشار هوایی در جهت خلاف عقربه‌های ساعت جریان دارد. لذا پرندگان مهاجر مسیر خود را در مناطقی که باد در جهت موافق بامسیر پرواز می‌وزد، به حداکثر رسانده و از پرواز در مناطق دارای باد مخالف پرهیز میکنند.
2) برخورد با ساختارهای انسانساز: موانع مرتفع نظیر ساختمانهای بلند، برجها و دکلهای مخابراتی و نظایر آن در مسیر مهاجران شبانه تلفات زیادی را سبب میگردد. شعاعهای نور خیره کنندۀ این ساختمانها سبب جذب و سپس گیج شدن و در نتیجه برخورد این دسته از مهاجران با سازه‌ها به ویژه در شبهای مهآلود میشود.
3) خستگی مفرط: برخی مهاجران مسافتهایی بسیار طولانی را در زمانی کوتاهی طی میکنند. به عنوان مثال American Golden Plover در طی 48 ساعت مسافتی در حدود 3800 کیلومتر را بر فراز اقیانوسها طی نموده و در این مدت در حدود 57 گرم از چربی بدنش را از دست میدهد. برخورد با شرایط جوی نامساعد بر این خستگی می‌افزاید. لذا مهاجرانی که قبل از مهاجرت به درستی تغذیه ننموده و چربی نیندوخته باشند با کمبود انرژی روبرو شده و هرگز به مقصد نخواهند رسید.
4) سرمای زودرس قبل از اقدام به مهاجرت و سرمای نابه‌هنگام پس از رسیدن به مقصد: بروز سرمای زودرس در زمانی که هنوز مهاجران آمادگی جسمانی لازم را برای ترک منطقه ندارند سبب مرگ و میر شدید میشود. ازسوی دیگر بروز سرمای نابهنگام در زمانی که مهاجران به مقصد می‌رسند (به ویژه در سرزمینهای جوجه‌آوری)، میتواند تلفات شدیدی را در پی داشته باشد. در این زمان پرندگان مقیم منطقه، توانایی بهتری برای مقابله با تغییرات دمایی شدید از خود بروز میدهند. پرندگان حشره‌خوار به این شرایط حساسیت زیادی دارند. همچنین سرمای شدید سبب یخ بستن سطح اغلب پیکره‌های آبی میشود و دسترسی پرندگان آبزی و کنار آبزی به منابع غذایی غیر ممکن میگردد. در این زمان لاشۀ پرندگان تلف شده سبک و فاقد ذخایر چربی است و معمولاً در نواحی غیرمعمولی نظیر حاشیۀ جاده‌ها و مجاور مناطق مسکونی، جایی که شاید برخی منابع غذایی قابل دسترس باشند، یافت میشود.
5) تغییر کیفیت توقفگاه‌ها: تغییرات شدید در توقفگاه‌های سنتی پرندگان مهاجر سبب میشود که مهاجران پس از رسیدن به این نواحی با مشکل کمبود مواد غذایی روبرو شده و قادر به ادامۀ مسیر مهاجرت نباشند و یا اگر به مسیر خود ادامه دهند، در ادامه راه تلف شده و به مقصد نمی‌رسند.
6) برخورد با طعمه‌خواران جدید: پرندگان مهاجر در طی مسیر مهاجرت خود با طعمه‌خواران متعددی روبرو میشوند که تجربۀ کمی نسبت به آنها داشته و یا اصلاً تجربه‌ای از آنها ندارند. این امر صیدپذیری آنها را افزایش داده و سبب تلفات قابل توجهی میگردد.
دریافت مشاوره تخصصی رایگان