پراکندگی ایل بختیاری

ایل بختیاری در منطقه‌ای به مساحت 67,000 کیلومتر مستقر هستند.
در رشته کوه زاگرس چند منطقه به چشم می‌خورد: منطقه شمال که حدودا از شهرهایی چون قزوین، همدان و کرمانشاه شروع شده و تا منطقه جنوب غربی را شامل می‌شود و در تقسیمات کشوری آن را استان لرستان می‌نامند. مشخصه طبیعی این استان، وجود کوه‌های به‌هم‌تنیده در قسمت‌های شمالی است که از تراکم آن‌ها در قسمت جنوبی کاسته می‌شود. لرستان از نظر تاریخی به 2 قسمت لر کوچک و لر بزرگ تقسیم می‌شود. لر بزرگ عمدتاً شامل کوه‌های بختیاری است و در قسمت لر کوچک 2 منطقه اصلی دیگر وجود دارد که یکی به نام کبیرکوه در غرب (یا غرب رودخانه سیمره) که آن را پشتکوه می‌خوانند و دیگری منطقه پیشکوه.

پراکندگی لر کوچک

لرستان از نظر تاریخی

در پشتکوه، 2 رشته‌کوه دیده می‌شود، یکی رشته‌کوه‌های بیرونی که ارتفاع آن به 1,800 متر می‌رسد و همچون سدی راه نفوذ را از غرب به منطقه مسدود کرده است. حوزه آبگیر رودخانه سیمره که 2 منطقه پیشکوه و پشتکوه را از یکدیگر جدا ساخته است، دره‌ای است بسیار سرسبز که اطراف آن را کوه‌های بلند فراگرفته‌اند. از پیشکوه به طرف شمال شرق و جلگه‌های آبرفتی خوزستان در ناحیه جنوب می‌رسد. پیشکوه را می‌توان به 2 منطقه کوچک‌تر هم تقسیم کرد، یکی در شرق رودخانه کاشغان (کاشگان) و در غرب آب‌دز و دیگری منطقه شمال‌غرب کاشغال که خود پیشکوه است.

در دوره‌های راهنمایان گردشگری درباره اقوام و عشایر ایران توضیح داده خواهد شد، برای اطلاع از شرایط برگزاری دوره‎‌ها می‌توانید از طریق فرم زیر اقدام نمایید.

دریافت مشاوره تخصصی رایگان

پراکندگی لر بزرگ

مشخصه طبیعی استان لرستان

لر بزرگ در برگیرنده کوه‌های بختیاری است. محدوده این منطقه در شرق به آب دز و در شمال غرب رودخانه خوشین می‌رسد. در قسمت جنوب غربی آن استان خوزستان واقع شده و در شمال فلات مرکزی کشور قرار دارد. کارون رود اصلی جاری در این منطقه است و ریزابه‌های متعددی در نواحی مرتفع کوهستانی به آن می‌پیوندند، از آن جمله آب‌دز، آب بازوفت، آب ونک و رود خوشین که در قسمت جنوبی خوشین، منطقه کوهستانی کوه کیلو واقع شده است. این منطقه نسبت به کوه‌های بختیاری دورافتاده‌تر بوده و عبور از آن مشکل‌تر است رودخانه‌هایی چون مارون، زهره و خرشین در این منطقه جاری است. نواحی جنوبی منطقه کوه کیلو به استان خوزستان منتهی می‌شود.

در ارتباط با ایل بختیاری از قوم لر به مباحث زیر می‌پردازیم:

- تاریخچه ایل بختیاری
- چگونگی تقسیم‌بندی ایل بختیاری
- پراکندگی ایل بختیاری
- شیوه زندگی ایل بختیاری
- پوشاک مردان بختیاری
- پوشاک زنان بختیاری
- پوشاک کودکان بختیاری
- موسیقی بختیاری
- رقص‌های محلی بختیاری
- مبارزان و اسطوره‌های بختیاری
- کوچ ایل بختیاری

مطالب مرتبط

کوچ ایل بختیاری

کوچ ایل بختیاری، سبک زندگی ایلیاتی بر مبنای دام است و لازمه دامپروری، مراتع سرسبز. یافتن مراتع سرسبز در فصول مختلف نیاز به کوچ دارد. کوچ تنها شعر زندگی‌شان است و همینطور تنها عامل بقای‌شان. ایلات در طول سال 2 نوبت کوچ طولانی دارند، در پاییز و در بهار، از سردسیر به گرمسیر و برعکس.

سوارکاری بختیاری

سوارکاری بختیاری؛ از دیگر مراسم‌های ایل بختیاری سوارکاریست. در فرهنگ ایل بختیاری سوارکاری مخصوص مردان است و در آن نوازندگان پرهیجان‌ترین آواهای خود را در سازها می‌دمند و اسب‌ها با همین ملودی بر سرعت گام‌های خود می‌افزایند.

چوب‌ بازی بختیاری

به لحاظ طبقه‌بندی، چوب بازی یکی از انواع اصلی و مهم موسیقی بختیاری است و مقامی کاملاً مشخص و شناخته شده به حساب می‌آید. چوب بازی نوعی موسیقی رزمی است. می‌توان ریشه چوب بازی را در رقص‌های میدانی مردان ایران باستان یافت، که خود تمثیلی از جنگ است. موسیقی دستمال بازی که در تقابل بزمی این موسیقی قرار می‌گیرد، علی‌رغم غنایی بودنش، نوعی ابهت خاص در انسان ایجاد می‌کند.

توشمال‌ های بختیاری

توشمال‌های بختیاری پیام‌گذار و راویان تاریخ نگاشته نشده این مرز و بوم هستند که با ساز و آواز خویش تاریخ این مردم و سرزمین را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌کنند.سازهای بختیاری به کرنا، سرنا و دهل بزرگ و دهل کوچک محدود می‌شود.

مبارزان و اسطوره های بختیاری

در طول تاریخ مبارزان و اسطوره‌های بسیاری از اقوام مختلف در این مرز و بوم حضور داشتند. دلاوری‌ها و سلحشوری‌های ایل بختیاری نیز بر همگان روشن است. در اینجا به معرفی اسطوره‌های ایل بختیاری میپردازیم.

رقص‌ های محلی بختیاری

رقص در میان عشایر یعنی تحرک، توازن، تمرکز و در یک کلام وحدت فکر و عمل و آمادگی کامل برای رویارویی با انبوه مشکلات زندگی. همه اقوم ایران به صورت سنتی در مراسم‌ها و موقعیت‌های مختلف دارای قص‌های محلی هستند. رقص‌های محلی بختیاری نیز به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام برای مناسبت خاصی اجرا می‌شوند.

آشنایی با موسیقی بختیاری

موسیقی بختیاری، جلوه‌‌ی خاصی از فرهنگ بختیاری است که با شعر همزیستی و قرابت دیرینه دارد و در مجموع پیوند و ارتباطشان ناگسستنی است. در عروسی بختیاری‌ها، ترانه‌های معروف ایل بختیاری خوانده می‌شود. آهنگ عزاداری زنان بختیاری بیشتر به آهنگی شبیه است که در کلیساها اجرا می‌شود. این که چگونه این قرابت شگفت بین آهنگ‌های محلی بختیاری و کر موسیقی ارامنه وجود دارد، معلوم نیست، زیرا مناطق بختیاری به علت کوهستانی بودن ارتباط چندانی با مناطق دیگر نداشته‌اند.

لباس محلی کودکان بختیاری

لباس محلی کودکان بختیاری مطابق با جنسیت خودشان مشابه لباس بزرگان است. لباس محلی لری شامل پوشش سر، پیراهن، شلوار و پاپوش است.

پوشاک زنان بختیاری

به نظر می‌رسد که لباس محلی زنان بختیاری، برعکس پوشاک مردانه، در طول زمان تغییرات کمی را حداقل در شکل ظاهری و ترکیبی به خود پذیرفته است. برای تهیه پوشاک زنان بختیاری، پارچه‌های رنگارنگی را که در کارخانه تهیه شده را از دکاندارهای روستاها می‌خرند و خود زنان آن را می‌بُرند و می‌دوزند.

پوشاک مردان بختیاری

لباس محلی هر قومی به جز اینکه مبنای برای تشخیص آنهاست، جزئی از هویت و البته صنایع دستی آن قوم هم محسوب می‌گردد. پوشاک مردان بختیاری متشکل از کلاه، چوقا، شلوار لری، پاپوش‌های محلی است که در این مطلب شکل و استفاده هر کدام را توضیح می‌دهیم.