مبارزان و اسطوره‌های بختیاری

سردار بی‌بی مریم بختیاری

در طول تاریخ مبارزان و اسطوره‌های بسیاری از اقوام مختلف در این مرز و بوم حضور داشتند. دلاوری‌ها و سلحشوری‌های ایل بختیاری نیز بر همگان روشن است. در اینجا به معرفی اسطوره‌های ایل بختیاری میپردازیم.
این بزرگان فهرست‌وار عبارتند از:
- حاج علی‌قلی خان سردار اسعد بختیاری
- جعفرقلی خان سردار بهادر
- جعفرقلی خان سردار اسعد سوم
- ابراهیم حاج عابد (مشاوره خوانین بختیاری)
- عبدالکریم و علیداد باوا (از تفنگ‌داران علی‌مردان خان)
- حاج مختار استکی
- سرتیپ امام قلی خان ابدالی (از دلاوران مشروطه)
- ابوالحسن بیگ زنگنه و همرزمانش در جنبش مشروطه
- ابراهیم خان و فرزندش ابوالقاسم خان ضرغام‌السلطنه (از پیشگامان جنبش مشروطیت)
- امیرحسین خان چهارلنگ (از بزرگان ایل چهارلنگ)

سردار اسعد بختیاری

در دوره‌های راهنمایان گردشگری درباره اقوام و عشایر ایران توضیح داده خواهد شد، برای اطلاع از شرایط برگزاری دوره‎‌ها می‌توانید از طریق فرم زیر اقدام نمایید.

دریافت مشاوره تخصصی رایگان

علی مردان خان بختیاری

در ارتباط با ایل بختیاری از قوم لر به مباحث زیر می‌پردازیم:

- تاریخچه ایل بختیاری
- چگونگی تقسیم‌بندی ایل بختیاری
- پراکندگی ایل بختیاری
- شیوه زندگی ایل بختیاری
- پوشاک مردان بختیاری
- پوشاک زنان بختیاری
- پوشاک کودکان بختیاری
- موسیقی بختیاری
- رقص‌های محلی بختیاری
- مبارزان و اسطوره‌های بختیاری
- کوچ ایل بختیاری

مطالب مرتبط

کوچ ایل بختیاری

کوچ ایل بختیاری، سبک زندگی ایلیاتی بر مبنای دام است و لازمه دامپروری، مراتع سرسبز. یافتن مراتع سرسبز در فصول مختلف نیاز به کوچ دارد. کوچ تنها شعر زندگی‌شان است و همینطور تنها عامل بقای‌شان. ایلات در طول سال 2 نوبت کوچ طولانی دارند، در پاییز و در بهار، از سردسیر به گرمسیر و برعکس.

سوارکاری بختیاری

سوارکاری بختیاری؛ از دیگر مراسم‌های ایل بختیاری سوارکاریست. در فرهنگ ایل بختیاری سوارکاری مخصوص مردان است و در آن نوازندگان پرهیجان‌ترین آواهای خود را در سازها می‌دمند و اسب‌ها با همین ملودی بر سرعت گام‌های خود می‌افزایند.

رقص‌ های محلی بختیاری

رقص در میان عشایر یعنی تحرک، توازن، تمرکز و در یک کلام وحدت فکر و عمل و آمادگی کامل برای رویارویی با انبوه مشکلات زندگی. همه اقوم ایران به صورت سنتی در مراسم‌ها و موقعیت‌های مختلف دارای قص‌های محلی هستند. رقص‌های محلی بختیاری نیز به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام برای مناسبت خاصی اجرا می‌شوند.

آشنایی با موسیقی بختیاری

موسیقی بختیاری، جلوه‌‌ی خاصی از فرهنگ بختیاری است که با شعر همزیستی و قرابت دیرینه دارد و در مجموع پیوند و ارتباطشان ناگسستنی است. در عروسی بختیاری‌ها، ترانه‌های معروف ایل بختیاری خوانده می‌شود. آهنگ عزاداری زنان بختیاری بیشتر به آهنگی شبیه است که در کلیساها اجرا می‌شود. این که چگونه این قرابت شگفت بین آهنگ‌های محلی بختیاری و کر موسیقی ارامنه وجود دارد، معلوم نیست، زیرا مناطق بختیاری به علت کوهستانی بودن ارتباط چندانی با مناطق دیگر نداشته‌اند.

لباس محلی کودکان بختیاری

لباس محلی کودکان بختیاری مطابق با جنسیت خودشان مشابه لباس بزرگان است. لباس محلی لری شامل پوشش سر، پیراهن، شلوار و پاپوش است.

پوشاک زنان بختیاری

به نظر می‌رسد که لباس محلی زنان بختیاری، برعکس پوشاک مردانه، در طول زمان تغییرات کمی را حداقل در شکل ظاهری و ترکیبی به خود پذیرفته است. برای تهیه پوشاک زنان بختیاری، پارچه‌های رنگارنگی را که در کارخانه تهیه شده را از دکاندارهای روستاها می‌خرند و خود زنان آن را می‌بُرند و می‌دوزند.

پوشاک مردان بختیاری

لباس محلی هر قومی به جز اینکه مبنای برای تشخیص آنهاست، جزئی از هویت و البته صنایع دستی آن قوم هم محسوب می‌گردد. پوشاک مردان بختیاری متشکل از کلاه، چوقا، شلوار لری، پاپوش‌های محلی است که در این مطلب شکل و استفاده هر کدام را توضیح می‌دهیم.

شیوه زندگی ایل بختیاری

شیوه زندگی ایل بختیاری می‌تواند مورد توجه دانشجویان و دانش‌پژوهان علوم اجتماعی و انسانی قرار گیرد. نحوه معیشت و زیست، الگوی سکونت و باورها، سنت‌ها و آداب و رسوم از جمله جاذبه‌های دیدنی شیوه زندگی عشایری است.

پراکندگی ایل بختیاری

پراکندگی ایل بختیاری در منطقه‌ای به مساحت 67,000 کیلومتر می‌باشد. لرستان از نظر تاریخی به 2 قسمت لر کوچک و لر بزرگ تقسیم می‌شود. پراکندگی لر کوچک در منطقه کبیرکوه در غرب (یا غرب رودخانه سیمره) که آن را پشتکوه می‌خوانند و دیگری منطقه پیشکوه است و پراکندگی لر بزرگ در کوه‌های بختیاری است.

چگونگی تقسیم بندی ایل بختیاری

ایل بزرگ بختیاری از 2 بخش بزرگ به نام هفت لنگ و چهارلنگ تشکیل شده است. تقسیم بندی ایل بختیاری از لحاظ موقعیت جغرافیایی به 2 قسمت تقسیم کردند. بخشی از ایل که بزرگتر و پرجمعیت‌تر بود، قرار شد مالیات بیشتری بدهد و بخش دیگر کمتر. وجه تسمیه هفت لنگ و چهارلنگ مبنای اخذ مالیات از دارایی ایلات و برقراری تناسب منطقی بر اهم دارایی آنها بوده است. کوچک‌ترین واحد اجتماعی در ایل بختیاری یک بهون است. سیاه چادری که یک خانواده مرکب از زن و شوهر و فرزندان شوهر نکرده و زن نگرفته در زیر آن زندگی می‌کنند.

برچسب ها

اسطوره‌های بختیاری ایل بختیاری قوم لر اقوام و عشایر ایران

پیام های کاربران

ارمین

علیمراد شاه میوند رو زلکی معرفی کردع اقاعه😂🤣 هیسه باور کنن

احمد هادلوند

بادرودمجدد چون صحبت از دلاوران شد میخواستم یکی دیگر از دلاوران زلکی تبار چهارلنگ راخدمتتان معرفی نمایم با ماهمراهباشید : صحبت از (آعلیمراد لیرکی زلکی چهارلنگ)است علیمراد شاه ( لیرکی) زلقی چهار لنگ بختیاری بعد ها علیمرادشاه لیروکی زلقی نامیده شد علیمرادخان از تیره لیروکی و از باب زلکی و از شاخه چهارلنگ از ایل پر افتخار و سر افراز بختیاری که در منطقه پز و لیروک واقع در بخش زلقی بدنیا آمد ایشان پس از روی کار آمدن نادرشاه افشار، از فرماندهان با لا رتبه نادر بشمار می آمد ۰اما پس از رنجش از رفتار یکی از فرماندهان قزلباش، از سپاه نادر روی برتافته و بانی شورشی بزرگ در ایل بختیاری بر علیه نادرشاه شد در سال ۱۱۱۳ شمسی برابر با ۱۱۴۷ قمری و ۱۷۳۵ میلادی، قیام کرد پس از سقوط صفویه کوشید و مناطق مختلف ایران را متحد کردو یک حکومت جدید به وجود آورد. قیام علیمراد خان بختیاری چهارلنگ هم‌زمان با قدرت گرفتن نادرخان افشار (بعدها نادرشاه) بود. علیمرادشاه و نادرشاه مدت دو سال با هم جنگیدند و علیمرادخان بختیاری در سه جنگ سپاه نادر را شکست داد و حتی دو تن از فرماندهان نام‌آور سپاه نادر در این نبردهای نظامی در کوهستان‌های بخش زلقی که جزو سلسله کوه های زاگرس میانی می‌باشد کشته شدند. علیمرادخان بختیاری چهارلنگ بعد از اینکه سپاه نادر را در سالند کوه واقع در شمال دزفول در استان خوزستان شکست داد، رسماً تاجگذاری کرد و «علیمرادشاه» نامیده شد. علیمرادشاه بختیاری بنام خود سکه ضرب نمود که این شعر روی آن حک شده بود: «می‌کنم دیوانگی تا بر سرم غوغا شود سکه بر زر می‌زنم تا صاحبش پیدا شود در روی دیگر سکه نوشته بود: علی، مراد مرا داد و بخت یاری کرد به زیر سکه من نقره کامرانی کرد منظور از عبارت : تا صاحبش پیدا شود احتمالاً اعتقاد به مشروعیت مذهبی قدرت شاهزاده طهماسب سوم صفوی بوده‌است. علیمرادشاه بختیاری که قلمرو حکومتش در استانهای کنونی لرستان، غرب اصفهان، چهارمحال بختیاری، شمال و شرق خوزستان، فارس و بوشهر بود، به مدت سه سال پادشاهی کرد. یکی از نابختیاری‌های علیمرادشاه بختیاری، هم‌زمان شدن قدرت وی با ظهور نادر به عنوان یکی از نوابغ نظامی بود. علیمرادشاه بختیاری که خود نیز از نوابغ نظامی عصر خود و برخوردار از حمایت مردمی لرتباران بود، سه بار نادر را شکست داد ولی در چهارمین نبرد وضع دگرگون شد. نادر شاه پس از شکست سوم لشگرش با علیمراد شاه شخصا به همراه سپاه خود به منطقه آمد و در نبرد جهارم پس از چندین روز درگیری در نهایت علیمراد شاه را شکست داد . وی پس از پیروزی در نبرد چهارم، از شاه بختیاری خواست دست از ادعای سلطنت بردارد و حکومت نادر را به رسمیت بشناسد اما او نپذیرفت. نادر دستور داد چشمانش را کور کنید و دست و پایش را ببرید تا عجز و لابهٔ او را به چشم خود ببینم. جلادان چنین کردند ولی شاه دلیر بختیاری از درد ناله نکرد و نادر را به رسمیت نشناخت و سرانجام بعد از سه روز تحمل درد و شکنجه و بدون اینکه کوچکترین ناله‌ای سر دهد، جان داد و حسرت را به دل نادر نهاد. در افواه گفته می‌شود نادر پس از آنکه خشمش فروکش کرد، از کرده خودش پشیمان شد و به سردارانش گفت: «چرا شما مانع عمل من نشدید که من این سردار را نکشم زیرا من با داشتن این شخص می‌توانستم او را با سپاهش به سمت توران یا عثمانی فرستاده و آنجا را تصرف کنم». جمله نقل شده از نادر حتی اگر درست نباشد، نشانه تلاش بعدی حکومت نادر برای دلجویی از مردمان لر بختیاری یا نمایانگر کوشش حامیان علیمرادشاه برای نکوداشت آن سردار جان باخته‌است. نادر پس از برچیدن حکومت علیمرادشاه بختیاری، حدود ده هزار خانوار از بختیاریان را به خراسان تبعید کرد که بعدها اغلب آنها بازگشتند و برخی ماندگار شدند. نویسنده: احمد هادلوند منبع :دره نادری :اثر میرزا مهدی خان استر ابادی مروی