خانواده خدنگ‌ ها FAMILY HERPESTIDAE

افراد خانواده خدنگ جثه‌ای کوچک تا متوسط، پوزه‌ای دراز، گوش‌های کوچک، دم پرمو و دست و پایی کوتاه دارند. دست و پا در خدنگ‌ها 5 انگشت دارد که به ناخن‌های بلند و جمع نشدنی ختم می‌شوند. خدنگ‌ها حیواناتی بسیار فعال، سریع و چابک‌اند و با واکنش‌های سریع خود مارهای بزرگ و سمی را از پای درمی‌آورند.

جدال با مار: خدنگ برای گرفتن مار، موهای بدن را سیخ می‌کنند و پس از مدتی کلنجار رفتن در فرصت مناسب و با حرکتی سریع سر مار را به دهان می‌گیرند. از طرف دیگر بدن این حیوان نیز در مقابل سم مار مقاومت زیادی دارد و حدود 8 برابر مقاوم‌تر از خرگوش است.
تغذیه خدنگ: غذای مورد علاقه این گونه از پستانداران ایران تخم پرندگان است. برای شکستن تخم، آن را بین پاها قرار می‌دهد و به طرف دیوار یا سنگ پرتاب می‌کند. گاهی نیز آن را بلند می‌کند و به زمین می‌کوبد.

گونه خدنگ کوچک

گونه خدنگ بزرگ

ارزش اقتصادی خدنگ‌ها: خدنگ‌ها با از بین بردن جوندگان و دیگر حیوانات مضر در ایجاد تعادل طبیعی نقش مهمی به عهده دارند. بعضی از ساکنین استان‌های جنوبی کشور، خدنگ‌ها را جهت مبارزه با مار و عقرب و نیز به خاطر بازی جالب‌اش با تخم‌مرغ در منازل خود نگه می‌دارند. این حیوانات گاهی به طیور اهلی و تخم‌مرغ‌ها حمله می‌کنند و خساراتی وارد می‌سازند.

از خانواده خدنگ در ایران تا کنون 2 گونه شناسایی شده است:

راسته گوشتخواران

خانواده خدنگ‌ها

- گونه خدنگ کوچک
- گونه خدنگ بزرگ

دریافت مشاوره تخصصی رایگان

مطالب مرتبط

معرفی گونه سمور جنگلی

جثه سمور جنگلی کمی بزرگ‌تر از سمور سنگی و گوش‌ها نیز بلندتر و پهن‌تر است. لکه زیر گلو و سینه برخلاف سمور سنگی دو‌ شاخه و سفیدرنگ نیست بلکه به رنگ زرد طلایی یا کرم است. کف پاها موهای متراکمی دارد که پینه‌ را می‌پوشاند، به همین علت ردپای این حیوان کاملاً مشخص نیست. موهای بدن بلند، کلفت، نرم، براق و به رنگ قهوه‌ای است.

معرفی گونه سمور سنگی

سمور سنگی جثه‌ای به اندازه گربه خانگی دارد. بدن کشیده و استوانه‌ای، پوزه دراز، گوش‌ها نسبتاً بزرگ و کاملاً گرد، دم نسبتاً بلند و پشمالو، پاها کوتاه، ناخن‌ها بلند و نیمه جمع شونده هستند. کف پا از موهای پراکنده‌ای پوشیده شده است به همین دلیل رد این حیوان کاملاً مشخص نیست. پوشش زمستانی، بلند و قهوه‌ای رنگ است. لکه سفید و پهنی در ناحیه زیر گلو دارد که در پایین دو شاخه می‌شود و به طرف دست‌ها امتداد می‌یابد (در مواردی نادر لکه‌ سفید کوچک بوده یا وجود ندارد).

معرفی گونه زرده بر

گونه زرده‌بر دارای جثه کوچک، پوزه کوتاه، گوش‌ها نسبتاً بلند با انتهای سفیدرنگ، پاها کوتاه، دم بلند و پشمالو با انتهای تیره است. رنگ بدن قهوه‌ای است و خال‌ها و لکه‌های پهن زرد رنگی در نواحی سر، پشت و دم وجود دارد. در اطراف چشم‌ها نیز نوار قهوه‌ای رنگی دیده می‌شود. در فصل جفت‌گیری (در حالت اسارت) تغییرات مشخصی در رنگ نرهای غالب به وجود می‌آید. در برخی از آنها خال‌های زرد روی بدن به لکه‌های نارنجی روشن تغییر رنگ می‌دهند.

معرفی گونه رودک عسل خوار

رودک عسل خوار که از گونه‌های پستانداران ایران است، شباهت زیادی به رودک معمولی دارد. برخلاف اکثر پستانداران، رنگ پشت آن سفید یا خاکستری متمایل به زرد و رنگ پهلوها و زیر بدن کاملاً سیاه است. در ناحیه سر، نوارهای سیاه و سفید وجود ندارد.

معرفی گونه رودک ( گورکن)

در گونه رودک یا گورکن جثه به اندازه یک سگ متوسط، دست و پا کوتاه، ناخن ها بسیار بلند، دم کوتاه و کلفت، رنگ پشت خاکستری، زیر شکم و پاها تیره‌تر است. بر روی سر نوارهای پهن سیاه و سفید دارد. نوار سیاه که از پوزه شروع می‌شود تا گوش‌ها ادامه داشته و چشم‌ها را می‌پوشاند، نوار سفید چسبیده به نوار سیاه است. در رودک استخوان فک پایین از جمجمه جدا نمی‌شود.گورکن در ایران به نسبت کمیاب است.

معرفی گونه راسو

گونه راسو کوچک‌ترین گوشت‌خوار در دنیا است. گاهی با موش‌ها اشتباه می‌شود. این حیوان بدنی دراز و باریک و گوش‌های کوچک و گرد و دمی کوتاه دارد. موهای پشت به رنگ قهوه‌ای و پایین بدن، سفید است. خط حدفاصل رنگ پشت و پایین بدن کاملاً مشخص است. در فصل زمستان و به‌خصوص در مناطق کوهستانی، مانند البرز و مناطق سردسیر آذربایجان موهای پشت کم‌رنگ‌تر و گاهی کاملاً سفید می‌شوند. ولی تعدادی موی سیاه در انتهای دم مشاهده می‌شود.

معرفی گونه شنگ هندی

گونه شنگ هندی شباهت زیادی به شنگ دارد، با این تفاوت که جثه‌اش قدری کوچک‌تر، رنگ تیره‌تر، موها نرم‌تر و نیمه انتهایی دم پهن و پارو مانند است. (در شنگ، دم لوله‌ای شکل است). شنگ هندی در ایران در رودخانه‌ها، تالاب‌ها و مصب‌ها زندگی می‌کند.

معرفی گونه شنگ

گونه شنگ که پستاندار نیمه‌آبزی است، جثه بزرگ و استوانه‌ای شکل، پوزه پهن با سبیل‌های بلند و کلفت، گوش‌ها و چشم‌های کوچک دارد. دم بلند و لوله‌ای شکل است که در قاعده پهن و کلفت می‌شود. دست و پا کوتاه‌ هستند و در بین انگشتان پرده‌ای وجود دارد. موها نرم و انبوه، به رنگ قهوه‌ای تا قهوه‌ای متمایل به خاکستری، زیر چانه و گلو سفید است. شنگ در ایران در استان‌های شمالی و غربی کشور حضور دارد.

خانواده راسوها

این حیوانات از نظر طرز زندگی و نوع زیستگاه تفاوت‌های زیادی با هم دارند. برخی مانند سمور به راحتی از درختان بالا می‌روند، رودک‌ها زندگی زیرزمینی دارند و برخی نیز مانند شنگ در آب به سر می‌برند. اغلب آنها به صورت انفرادی زندگی می‌کنند. بسیار پرتحرک و چابک هستند. اغلب افراد خانواده راسوها یک جفت غده توسعه یافته تولید بو در ناحیه مخرج دارند که بوی تندی تولید می‌کند و وسیله دفاعی حیوان به شمار می‌رود

معرفی گونه گرگ Canis lupus

گرگ بزرگ‌ترین سگ‌سان وحشی است. گرگ و روباه بعد از انسان بیشترین پراکندگی طبیعی را در بین پستانداران زمینی دارند. معمولاً گرگ نر که گرگ آلفا نامیده می‌شود هدایت گروه را برعهده دارد. روش حمله گرگ می‌تواند از طعمه‌ای به طعمه دیگر کاملا متفاوت باشد. سرگین گرگ حاوی مواد مختلفی از جمله مو، استخوان، مواد گیاهی و گاهی پلاستیک و زباله است. وضیت حفاظتی آن در مناطق مختلف جهان بسیار متفاوت است. اثر پای گرگ بسیار شبیه به اثر پای یک سگ بزرگ است و به راحتی با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. سگ‌سانان بر خلاف گربه‌سانان دارای غلاف ناخن نیستند و در رد آنها اثر ناخن دیده می‌شود. برای تشخیص رد سگ از گرگ باید اطلاعاتی داشت که در متن گفته شده است.