گونه همستر طلایی برانت Brandt's Hamster

نام فارسی: هامستر برانت (هامستر طلایی، کیسه‌ دهان طلایی)
نام علمی: Mesocricetus brandti
نام انگلیسی: Brandt's Hamster

ویژگی‌های ظاهری گونه همستر طلایی

طول سر و بدن 150 تا 180 میلی‌متر، طول دم 12 تا 20 میلی‌متر، طول کف پای عقب 18 تا 23 میلی‌متر، طول گوش 19 میلی‌متر و وزن حدود 90 تا 120 گرم است. جثه‌ای به نسبت بزرگ و پهن دارد (ماده‌ها تا اندازه‌ای از نرها بزرگ‌تر هستند). کیسه دهانی بسیار بزرگی دارد که از داخل دهان شروع شده و تا شانه‌ها ادامه می‌یابد. سر پهن، پوزه کوتاه، چشم کوچک و گوش به نسبت بزرگ است. رنگ پشت بدن قهوه‌ای روشن با سایه‌ای از زرد طلایی و زیر بدن از زیر چانه تا نزدیک دم خاکستری و در پایین گردن یک لکه بزرگ سیاه دارد. حدفاصل رنگ طلایی پشت و خاکستری زیر بدن مشخص نیست. دم خیلی کوتاه و اندازه آن در حدود پای عقب است. دست و پای کوتاه با کف برهنه دارد.

ویژگی‌های زیستی گونه همستر طلایی

گونه همستر برانت شبگرد است ولی گاهی روز هم دیده می‌شود. به صورت انفرادی زندگی می‌کند.
لانه و تغذیه: لانه‌ای با عمق حدود 2 و طول 10 متر در خاک‌های سخت حفر کرده و سطح لانه را از گیاهان خشک می‌پوشاند. در فصل زمستان به خواب زمستانی می‌رود ولی چون بدن فاقد ذخیره چربی است، گاهی برای خوردن غذایی که ذخیره کرده است بیدار می‌شود. در طول مدت زمستان‌خوابی ضربان قلب از 400 بار در دقیقه به 4 بار در دقیقه کاهش می‌یابد.همه چیزخوار است اما بیشتر از دانه‌ها، میوه‌ها و قسمت‌های سبز گیاهان و به ندرت از حشرات تغذیه می‌کند. با استفاده از کیسه دهانی بسیار بزرگ خود مقدار زیادی مواد غذایی را به لانه حمل و ذخیره می‌کند.
تولید مثل: جفت‌گیری در اوایل بهار انجام می‌گیرد. پس از 16 روز 2 تا 6 بچه می‌زاید بچه‌ها بی‌مو و کور هستند تا 20 روزگی شیر می‌خورند. مادر می‌تواند تا 12 نوزاد را در کیسه دهانی جای داده و آن‌ها را به جای دیگر حمل نماید، آن‌ها در 7 تا 8 هفتگی قادر به تولیدمثل هستند ولی اوج تولیدمثل در 1 سالگی است. تعداد زایمان 2 تا 5 بار در سال و طول عمر 2 تا 3 سال است. به راحتی اهلی می‌شود.

دریافت مشاوره تخصصی رایگان

زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه همستر طلایی در ایران

تپه ماهورهای مناطق استپی، کشت‌زارها و باغ‌ها زیستگاه گونه همستر برانت است. از استان‌های قزوین، زنجان، همدان، کردستان، کرمانشاه، اردبیل، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی گزارش شده است اما گونه فراوانی نیست.

پراکنش جهانی گونه همستر طلایی

پراکندگی همستر برانت در دنیا در ترکیه، فلسطین، سوریه، عراق، قفقاز است.

وضعیت حفاظتی گونه همستر طلایی

به دلیل تخریب زیستگاه‌های استپی به عنوان زیستگاه گونه همستر برانت، جمعیت این گونه در 10 سال گذشته کاهش 20 درصدی داشته و به همین دلیل در فهرست سرخ IUCN در طبقه نزدیک به تهدید (NT) قرار دارد.

طبقه بندی گونه همستر طلایی

سایر اعضای خانواده همستر طلایی و وُل‌ها را بشناسیم

راسته جوندگان

• خانواده همستر طلایی و ول‌ها

- گونه ول آبزی (موش آبی)
- گونه ول افغانی
- گونه ول برفی
- گونه ول حفار افغانی
- گونه ول حفار جنوب قفقاز (ول حفار کردی)
- گونه ول حفار ترکمنی
- گونه ول معمولی
- گونه ول اروپای شرقی
- گونه ول شرق خزر (ول کرمانی)
- گونه ول اجتماعی (موش افغان)
- گونه ول ایرانی
- گونه ول قزوینی
- گونه ول كپه داغ (ول پارادوکس)
- گونه ول جنگلی شلکوفنیکوف (ول علفزار)
- گونه ول جنگلی میجر
- گونه ول خراسان
- گونه ول گونتر
- گونه همستر خاکستری (همستر مهاجر)
- گونه همستر برانت (همستر طلایی)

External Features: HB 150-180 mm, T 12-20 mm, HF 18-23 mm, E 19 mm and W 90-120 gr. It has a relatively large and wide body (females are somewhat larger than males). There is a large cheek pouch that continues from mouth to shoulder of the animal. Head is wide, muzzle is short, eyes small and ears are relatively large. Color of the upper hide is light brown with a shade of golden yellow and lower hide, from under the cheek to near tail, is gray. There is a large black spot on lower neck. The boundary between upper and lower parts is not demarcated. Tail is very short and as long as hind limb. Fore and hind limbs are short with bare soles.
Biological Features: It is nocturnal but sometimes observed during day. Brandts hamster lives solitarily. Digs burrow 2 m deep, and 10 m long in hard soils and covers its surface with dried vegetation. It hibernates but due to lack of fat deposits in the body sometimes gets up to feed from stored food. During hibernation heart beat drops from 400 to less than 4 per minute. It is omnivorous but feeds mainly on seeds, grains and green parts of plants and occasionally takes insects. Large amount of food is carried in cheek pouch to the nest. Breeds 2 to 5 times per year and after a gestation period of 16 days 2 to 16 young are born per litter. Longevity is 2 to 3 years and easily domesticated.
Habitat, Distribution and Abundance: Hilly steppes, agricultural fields and orchards are habitat for the species. It has been reported from Qazvin, Zanjan, Hamedan, Kordestan, Kermanshah, Ardabil, East Azarbijan and West Azarbaijan provinces. It is not an abundant species.
Conservation Status: Population has declined 20 percent in last 10 years due to destruction of their steppe habitats; therefore, it is categorized as “Near Threatened” (NT) by the IUCN. It is a rare species and more information is needed on its populations.