گونه خفاش سروتین Common Serotine
نام فارسی: خفاش سروتین
نام علمی: Eptesicus serotinus
نام انگلیسی: Common Serotine
ویژگی‌های ظاهری گونه خفاش سروتین
طول سر و بدن 66 تا 92 میلی‌متر، طول ساعد 46 تا 58 میلی‌متر، طول دم 47 تا 56 میلی‌متر و وزن 18 تا 35 گرم است. خفاشی درشت و تنومند با پوزه پهن. گوش‌ها و صورت قهوه‌ای سوخته. گوش‌ها نسبتا بلند (14 تا 22 میلی‌متر) با گوشک پهن و کوتاه‌تر از نصف ارتفاع گوش. موهای پشت بدن بلند (11 میلی‌متر) و نرم. بن موها قهوه‌ای تیره با نوک براق و روشن‌تر که در بعضی جمعیت‌ها به قهوه‌ای-طلایی می‌زند. موهای شکمی روشن‌تر از پشت و به رنگ زرد–قهوه‌ای یا خاکستری–قهوه‌ای بدون هیچ مرز آشکاری در دو طرف گردن. انتهای دم 5 تا 6 میلی‌متر از پرده میان‌رانی بیرون می‌زند. طول مهمیز تقریبا نصف طول پرده دم است. لوب پس‌مهمیزی باریکی وجود دارد. بالها پهن هستند (انگشت پنجم بلندتر از 59 میلی‌متر). طول ردیف دندانی آرواره بالا بیش از 7.2 میلی‌متر. نمونه‌های جنوب غربی کشور بزرگ‌تر از نمونه‌های شمالی و نمونه‌های شمال و شمال غربی تیره‌تر از نمونه‌های جنوب غربی و شمال شرقی است.
ویژگی‌های زیستی گونه خفاش سروتین
گونه خفاش سروتین اوایل غروب و معمولاً در ارتفاع 7 تا 12 متری شروع به پرواز می‌کند. پرواز با پرپر زدن و شیرجه‌های کوتاه همراه است. غالباً در اجتماعات کوچک مشاهده می‌شود و عمدتا ساکن است و فاصله میان خوابگاه‌های زمستانی و تابستانی آن کوتاه است و کمتر مهاجرت می‌کند. معمولاً خواب زمستانی دارد، در موقع خواب به طور انفرادی به داخل سوراخ‌ها می‌رود. زمستان‌خوابی در بخش جنوبی گستره پراکندگی‌اش معمولا کوتاه است. میزبان ویروس هاری 1 EBLV است.
تغذیه خفاش سروتین: طعمه‌هایش را با پروازی سریع و ماهرانه در فضاهای باز و چرخیدن به دور درختان شکار می‌کند. بعضی طعمه‌ها را نیز از روی زمین یا از روی تاج پوشش درختان برمی‌دارد. فرصت طلبانه از طعمه‌های موجود استفاده می‌کند. عمدتا از قاب‌بالان (سوسک‌های سرگین‌گردان و سوسک‌های طلایی) تغذیه می‌کند.
تولید مثل خفاش سروتین: کلنی‌های زایمان کوچکی متشکل از 10 تا 60 و در موارد استثنایی بیش از 100 خفاش ماده تشکیل می‌دهد. نرها در تمام طول سال تنها هستند اما ممکن است گروه‌هایی با 20 خفاش نیز تشکیل دهند. به خوابگاهش بسیار وفادار است. جفت‌گیری در شهریور و مهر انجام می‌شود. آبستنی حدود 52 روز طول می‌کشد. از اواخر خرداد تا مرداد 1 نوزاد به دنیا می‌آورد (دوقلو کمیاب است).
طول عمر خفاش سروتین: عمر آن در طبیعت تا 24 سال می‌رسد.
*در دوره راهنمایان طبیعت‌گردی به تفصیل درباره طبیعت و حیات وحش ایران صحبت می‌شود.
دریافت مشاوره دوره راهنمایان طبیعت‌گردی
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی گونه خفاش سروتین در ایران
گونه خفاش سروتین در گستره پراکندگی وسیعش در زیستگاه‌های گوناگونی همچون نواحی نیمه‌بیابانی،جنگل‌های معتدل و خشک، بوته‌زارهای نوع مدیترانه‌ای، زمین‌های کشاورزی و حومه شهرها یافت می‌شود. برای خوراک‌جویی مراتع، پارک‌ها، حاشیه باز درخت‌زارها، ردیف بوته‌ها و پرچین‌ها، باغ‌ها و مناطق جنگلی را ترجیح می‌دهد. خوابگاه تابستانی آن عمدتا در ساختمان‌ها و گاهی در سوراخ درختان و شکاف سنگ‌ها است. زمستان را به تنهایی یا در گروه‌های کوچک در ساختمان‌ها و شکاف صخره‌ها یا زیستگاه‌های زیرزمینی می‌گذراند. تا ارتفاع 1,440 متری از سطح دریا گزارش شده است. ایران، حاشیه گستره پراکندگی جهانی این گونه بوده و چندان فراوان نیست. تاکنون از استان‌های آذربایجان غربی، اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، قزوین، تهران، البرز، زنجان، فارس و یزد گزارش شده است.
پراکنش جهانی گونه خفاش سروتین
پراکندگی خفاش سروتین در دنیا در قاره‌های اروپا، آسیا و آفریقاست.
وضعیت حفاظتی گونه خفاش سروتین
گونه خفاش سروتین،گونه‌ای فراوان و دارای پراکندگی وسیع است و روی‌هم‌رفته تصور نمی‌شود افت جمعیت محسوسی داشته باشد. از این رو در فهرست سرخ IUCN در طبقه کمترین نگرانی (LC) قرار دارد. عوامل تهدید آن عبارتند از: نابودی زیستگاه، مزاحمت در خوابگاه و تخریب کلنی‌هایش در خانه‌های مسکونی. در بیشتر کشورهای واقع در گستره پراکندگی‌اش بر اساس قوانین ملی و بین‌المللی حفاظت می‌شود.
طبقه بندی گونه خفاش سروتین
سایر اعضای خانواده خفاش‌ها را بشناسیم
زیر راسته خفاش‌های کوچک
- گونه خفاش مایوتیس بکشتاین
- گونه خفاش مایوتیس شائوب
- گونه خفاش مایوتیس گوش موشی کوچک
- گونه خفاش مایوتیس انگشت دراز
- گونه خفاش مایوتیس سبیل‌دار
- گونه خفاش مایوتیس ناتر
- گونه خفاش مایوتیس گوش بریده (خفاش حنایی)
- گونه خفاش مایوتیس هیرکانی
- گونه خفاش پی پیسترل کوچک (کوتوله)
- گونه خفاش پی پیسترل (خفاش لب کوتاه)
- گونه خفاش پی پیسترل کول (خفاش بال سفید)
- گونه خفاش پی پیسترل ساوی (خفاش دو رنگ)
- گونه خفاش پی پیسترل عربی
- گونه خفاش جنگلی معمولی (خفاش نکتیول)
- گونه خفاش جنگلی بزرگ
- گونه خفاش جنگلی کوچک
- گونه خفاش سروتین شمالی
- گونه خفاش سروتین بوبرینسکی (خفاش قره‌قوم)
- گونه خفاش سروتین هندی
- گونه خفاش سروتین
- گونه خفاش سروتین بتا (خفاش زرد)
- گونه خفاش سروتین آگنف
- گونه خفاش سروتین آناتولی
- گونه خفاش سروتین سندی
- گونه خفاش برفکی
- گونه خفاش گوش پهن آسیایی
- گونه خفاش گوش بلند کوهستانی
- گونه خفاش گوش بلند آسیای میانه
- گونه خفاش گوش بلند قهوه‌ای
- گونه خفاش گوش پهن اروپایی
- گونه خفاش بیابانی
- گونه خفاش بیابانی آسیای میانه
External Features: HB 66-92 mm, FA 46-58 mm, T 47-56 mm and W 18-35 gr. A large robust bat with a broad snout. The face and ears are black-brown. Ears moderately tall (14-22 mm), with broad tragus less than half the height of the ear. Dorsal fur long (11 mm) and silky. Hairs dark brown at base, often with shiny lighter tips, golden brown in some populations. Ventral fur lighter, yellow-brown or grey-brown, with no distinct demarcation along the neck. Tip of tail protrudes from interfemoral membrane by 5-6 mm. Calcar about half length of tail membrane; narrow postcalcarial lobe present. The wings broad (5th finger longer than 59 mm). Upper tooth-row (CM3) more than 7.2 mm. The southwestern form of the country is larger than northern forms and the northnorthwestern form is darker than southwestern and northeastern forms.
Biological Features: The prey is captured with agile and rapid aerial hawking in open habitats and circling around trees. Also gleans from the ground or the canopy of trees. An opportunistic consumer of available preys. Feeds predominantly on Coleoptera (dung beetles and chafers). Forms small maternity colonies of 10-60, exceptionally more than 100, females. Males usually solitary throughout year, but can form groups of up to 20 animals. Very faithful to its roosts. Mating takes place in September and October. Gestation period is about 52 days. A single young (twins are rare) is born at the middle of June to August. The maximum age approaches 24 years. Usually a sedentary species with short distances between summer and winter roosts. Hibernation may be brief in the southern part of the range. The species is a host of the rabies-related Lyssavirus 1 (EBLV1).
Habitat, Distribution and Abundance: Found in a variety of habitats across its wide range including semi-desert, temperate and dry forest, Mediterranean-type shrubland, farmland and suburban areas. Favoured feeding areas include pastures, parklands, open woodlands edge, tall hedgerows, gardens, and forested regions. Summer roosts mainly are in buildings and occasionally tree holes or rock fissures. In winter it roosts singly or in small numbers in buildings and rock crevices, or often in underground habitats. Winter roosts are usually in fairly cold, dry sites. Altitudinal range is from sea level to 1,440 m., a.s.l. Occurs in low numbers in Iran at the margin of its global range. Recorded from West Azarbaijan, Ardabil, Guilan, Mazandaran, Golestan, Khorasan Razavi, North Khorasan, Qazvin, Tehran, Alborz, Zanjan, Fars and Yazd provinces.
Conservation Status: A very widespread and abundant species. Overall, it is not believed to experience a significant population decline. Consequently assessed as “Least Concern” (LC) in IUCN Red List of threatened species. It is affected by habitat loss and disturbance and destruction of colonies in houses. It is protected by most countries in its distribution range based on national and international laws.